Đề xuất đánh thuế lãi tiền gửi tiết kiệm gây tranh cãi

Dù có đánh thuế, người dân chưa chắc đã đổ tiền cho ngành khác bởi phân khúc vốn của Việt Nam hiện không có nhiều công cụ đầu tư tốt.

Thu nhập từ tiền gửi ngân hàng của người dân hiện chưa thuộc diện nộp thuế. Ảnh: Anh Quân.

Đề xuất đánh thuế lương từ lãi tiết kiệm (có những khoản lãi lớn, hàng trăm triệu đồng) vừa được Luật sư Trương Thanh Đức (Công ty Luật Basico) đưa ra ở Hội thảo lấy ý kiến sửa 5 Luật Thuế của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI).

So có đề xuất đánh thuế lãi tiết kiệm trước đấy (từng được Hiệp hội Bất động sản TP HCM) đưa ra năm 2013, ý kiến lần này của ông Đức muốn tập trung vào những món tiền gửi lớn (có thể là tiền gửi tiết kiệm, hợp đồng tiền gửi, mua trái phiếu…) vốn có về khoản lương lãi hàng trăm triệu, thậm chí hàng tỷ đồng.

“Cá nhân phân phối nhà, giao dịch chứng khoán dù lỗ thì vẫn phải nộp thuế lương theo quy định giai đoạn này, trong khi lãi tiết kiệm đến tiền tỷ thì lại miễn thuế”, ông Trương Thanh Đức đánh giá về những bất hợp lý trong chính sách phân phối hàng thuế giai đoạn này. Theo ông, 1 khi lãi tiết kiệm lên tới tiền tỷ thì nên được nhìn nhận như 1 khoản đầu tư tương tự đầu tư chứng khoán, BĐS.

Tuy nhiên, thảo luận có VnExpress, lãnh đạo nhiều ngân hàng lo ngại giải pháp này sẽ ảnh hưởng lớn đến hệ thống ngân hàng nói riêng và nền kinh tế nhìn chung.

Ông Lê Quang Trung – Phó tổng giám đốc Ngân hàng Quốc tế (VIB), phụ trách Khối Nguồn vốn và ngoại hối bình luận: “Cần làm rõ mục tiêu đánh thuế để làm gì? Nếu cần khuyến khích người dân có tiền ra đầu tư sản xuất thì phân khúc chứng khoán phải phát triển có những công cụ đầu tư tốt nhưng điều này lại chưa có”.

Thực tế, lượng tiền huy động từ dân cư vẫn là nguồn vốn chủ động của hệ thống ngân hàng và hệ thống này đến nay vẫn là nơi cung cấp vốn chủ lực cho trọn vẹn nền kinh tế. Bên cạnh đấy, mật độ tiết kiệm trên đầu tư của Việt Nam hiện còn thấp, mức lương của người dân cũng chưa cao. “Trước mắt nên ưu đãi người dân gửi tiền vào ngân hàng đã. Giờ chưa phải khi đánh thuế này”, ông Trung nêu ý kiến.

Tương tự, chuyên gia tài chính ngân hàng Cấn Văn Lực, cũng cho rằng thời điểm này chưa thích hợp. “Việc đánh thuế lãi tiền gửi ở những nước phát triển là bình thường nhưng Việt Nam thì lại chưa nên đặt ra, nhất là khi chúng ta đang có quá nhiều sắc thuế rồi. Hơn nữa, đấy cũng không phải là nguồn thu quá quan trọng cho ngân sách. Nếu không nghiên cứu kỹ đánh giá cẩn trọng có thể còn gây tác động tiêu cực cho nền kinh tế”, ông Lực cảnh báo.

Tiến sĩ Nguyễn Đức Độ – Phó Viện trưởng Viện Kinh tế Tài chính, Học viện Tài chính) dù cho rằng đề xuất này có nhiều lý lẽ đúng nhưng ở thời điểm mà “người dân đang phản ứng khá dữ dội có những loại thuế” thì không nên đưa ra.

Tuy nhiên, trong giới chuyên gia cũng không ít ý kiến ủng hộ đề xuất này.Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu – chuyên gia tài chính ngân hàng từng có bí kíp làm việc ở Mỹ – cho rằng đã đến khi Việt Nam nên nghiêm túc tham khảo việc này bởi việc đánh thuế có những khoản lãi tiết kiệm có về lương quá lớn là hợp lý và thích hợp có quốc tế. “Thu nhập từ lãi tiết kiệm nên được xem như 1 lương bình thường và phải chịu thuế lương. Tại Mỹ, đến cuối năm tôi và người dân đều phải nộp thuế lương cho cả những khoản lãi bởi thế”, ông nói. Để không gây tác động tiêu cực cho nền kinh tế, theo ông Nguyễn Trí Hiếu, có thể đánh thuế có mức thuế suất thấp (dao động 5%),

Tiến sĩ Nguyễn Đức Độ cũng cho rằng, nên hiểu việc đánh thuế lãi tiết kiệm thực chất giống như lãi suất huy động bị giảm đi 1 chút. “Quan trọng là định đánh thuế suất như thế nào? Như giai đoạn này lãi suất huy động tóm lại được cho là cao, nếu tính theo mật độ lạm phát giai đoạn này”, ông Độ tài liệu thêm và khuyến cáo nên có đánh giá tác động kỹ lưỡng về việc này.

Hiện gửi tiết kiệm ở ngân hàng đang được xem là 1 trong những kênh giúp “tiền đẻ ra tiền” an toàn và hiệu quả của người dân. Lãi suất huy động kỳ hạn 1 năm hiện dao động 6-7% 1 năm. Để thu về khoản lãi 200 triệu đồng mỗi năm từ tiết kiệm và vào diện “phải nộp thuế” theo đề xuất của Luật sư Trương Thanh Đức, bạn phải có khoản tiền gửi gần 3 tỷ đồng.

Theo quy định giai đoạn này, chỉ lương từ lãi tiền gửi của công ty, công ty mới bị tính thuế lương.

Bài viết liên quan