Đừng khởi nghiệp vì lòng tham

Từng làm giám sát phân phối hàng của PepsiCo, rồi quản lý vùng của tập đoàn năng lượng Chevron. Trải qua nhiều lĩnh vực kinh doanh khác nhau, từ kế toán, làm xuất khẩu gỗ, làm thuê cho 1 số tập đoàn đa quốc gia… chàng trai đầy máu lửa ấy đã chọn lọc khởi nghiệp có 1 doanh nghiệp buôn phân phối phụ tùng xe máy và dầu nhớt.

Với 50 triệu đồng từ phân phối đất, Yên chọn lọc mở doanh nghiệp phân phối phụ tùng xe và dầu nhớt, làm ăn chưa tích luỹ được bao nhiêu thì lại bị nhà phân phối gian thương lừa lọc. “Vì phân khúc cần mặt hàng dầu nhớt giá rẻ, nên tôi gặp được 1 đối tác sản xuất, anh này dẫn tôi đến xưởng, cho tôi xem nguyên liệu toàn là dầu gốc trắng tinh và phụ gia nhập từ Mỹ, giá lại rẻ hơn 40% so có 1 số doanh nghiệp đa quốc gia”. Anh rất tin tưởng bỏ ra 1 số tiền lớn, nhập hàng về, khi tung ra phân khúc thì toàn bộ lô dầu bị cặn, anh đề nghị trả lại thì được trả lời rằng hợp đồng không có điều khoản trả hàng! Vậy là anh mất gần 500 triệu đồng… đem phân phối ve chai.

Lần thứ 2, quan sát phân khúc Yên thấy 1 loại ruột xe giá rẻ, hàng phân phối chạy, nên liên hệ và nhập hàng này về, khi kinh doanh được sáu tháng, mặt hàng bị lỗi, đem trả hàng cho doanh nghiệp này. Nhưng hàng giao đến nơi, doanh nghiệp nhận xong, không trả tiền và biến mất! Yên mất thêm 200 triệu đồng nữa!

Lần thứ 3, Yên chọn lọc không “chơi” có doanh nghiệp trong nước nữa, mà dùng số vốn còn lại để kinh doanh có 1 doanh nghiệp Hàn Quốc ở Thái Bình sản xuất bình ắcquy, giám đốc điều hành là người Việt. Anh ra tận nhà máy, thấy hàng hoá rất tốt, xuất đi Hàn cả mấy container, anh chuyển khoản 700 triệu đồng để lấy hàng, nhưng khi gắn vào xe thì… không có điện, thế là mất toi 700 triệu đồng nữa. “Điều tra ra mới biết lô hàng xuất đi Hàn thì chuyên gia Hàn qua kiểm soát và nguyên liệu nhập từ Hàn, còn hàng sản xuất cho tôi thì anh giám đốc người Việt tuồn hàng Trung Quốc vào”, Võ Xuân Yên nói.

Võ Xuân Yên, CEO Công ty Dầu nhờn nano Việt Nam.

Ngã rẽ đời và ngã rẽ tâm

Tưởng chừng như bước xuống bùn rồi, có món nợ ngân hàng tới 5 tỉ đồng, lại bị lính, khách hàng vùi dập. Nhưng anh đã đứng dậy được nhờ danh tiếng trong nghề làm dầu nhớt. “Cũng nhờ 1 người anh có công nghệ nano của Mỹ về Việt Nam, thấy mình sáng giá nhất nên mời mình về. Dù mình khi ấy đang nợ đầm đìa, nhưng anh tin vào trải nghiệm của mình, tin mình có năng lực.

Còn đất đai ông bà tôi phân phối hết được trên dưới 1 tỉ đồng, hùn có anh bằng 1 sốh anh xây nhà máy, đầu tư công nghệ, mình lo sản xuất kinh doanh”, Yên nhớ lại. Từng là nhà cung ứng, sản xuất rồi, nên khi tiếp nhận công nghệ đứng đầu địa cầu khá thuận lợi. Triển khai trong ba năm kỹ lưỡng, hoạt động bộ máy như 1 số doanh nghiệp đa quốc gia luôn. Bung hàng trong vòng 1 năm, dầu nhờn nano đã mở được 200 nhà phân phối. Lính của anh đa số đều từ quản lý vùng của Pepsi, Coca-cola… “Họ đi theo mình vì thấy mình đàng hoàng”, anh chia sẻ.

Công ty Dầu nhờn nano đang bước sang GĐ phát triển mới, Võ Xuân Yên chọn lọc “phải thuê CEO giỏi hơn mình, cho cổ phần luôn để họ gánh công việc cho mình. Tôi từng tuyển địa điểm quản lý mới, trả thu nhập cho anh ta ba tháng mất 450 triệu, nhưng không thành công, cũng không sao. Rủi ro phân khúc, rủi ro nhân sự… là bài toán khó nhất. Nếu doanh nghiệp mình thực sự tốt, quản lý thực sự giỏi, sản phẩm tốt, thì tự động khách hàng sẽ tìm tới mình. Đó là văn minh. Quan trọng là mình có đủ năng lực lãnh đạo để dẫn dắt đội ngũ không, muốn thế phải đi học. Vượt qua rào cản chính mình không được là thua”.

Cho đi sẽ là của mình

Quỹ đầu tư cũng bắt đầu nhảy vô dầu nhớt nano, định giá thương hiệu 300 tỉ đồng và sẽ mua 25% tương đương 75 tỉ đồng, để phát triển thành doanh nghiệp 1.000 tỉ đồng. “Nhưng tôi thấy quá rủi ro, vì nếu không đạt sẽ bị thâu tóm luôn. Mình thấy khả năng họ đẩy nhân viên của mình đi, trong khi mình đã hứa có anh em sẽ chia cổ phần cho mọi người. Bán đi thì sung sướng cuộc đời mình, nhưng anh em sẽ khổ.

Nếu tham quá, trong tay vài trăm tỉ, nhưng nhân viên sẽ đi về đâu? Một doanh nghiệp muốn phát triển thì mình phải biết cho đi, cho đi thì doanh nghiệp mới lớn mạnh. Nên tôi chọn lọc giữ lại, năm sau sẽ chia cổ phần cho anh em, mình chỉ nắm cổ phần chi phối thôi. Nghiên cứu về Phật giáo, triết học, tôi hiểu cuộc đời là vô ngã, không có gì là lâu dài. Cho đi sẽ là của mình. Bây giờ tôi chỉ vào doanh nghiệp hai tiếng làm cật lực thôi, còn lại thời gian để đọc sách…”

Hỏi anh bước ngoặt nào trong tâm đã khiến 1 người làm việc cật lực 16 tiếng 1 ngày giờ chỉ làm hai tiếng 1 ngày? Anh cười rạng rỡ: “Tôi từng mở nhiều doanh nghiệp, từng nhiều lần thất bại và đau khổ, tuyệt vọng vì “tham vọng” làm giàu, vì ham muốn khởi nghiệp để báo đáp cho gia đình. Nhưng dù có nỗ lực 1 sốh mấy và hy sinh toàn bộ tuổi trẻ cho khát vọng, thì kết quả cũng là sự thất bại và đau khổ. Ngẫm nghĩ, dằn vặt, đi tìm… Nhiều khi vật vã, nửa đêm bật dậy, mất ba bốn năm trời giống như cái chai bị đậy nắp, đến 40 tuổi tôi mới đã đi vào hoạt động nhân 1 sốh đúng nghĩa khi tìm thấy ánh sáng của đời mình”.

“Đó là đạo, hay cũng có thể là con các con phố đã đi vào hoạt động chính mình. Khi tôi đi theo ánh sáng le lói cuối các con phố hầm đây, tôi thấy ánh sáng càng lớn dần lên, cuộc đời mình 1 sốh tân thật nhanh, thành công đến mà chẳng cần gắng sức. Ngày xưa làm việc 1 ngày 16 giờ mà chẳng có lại kết quả gì, thua lỗ triền miên. Bây giờ làm 1 ngày hai giờ kết quả lại thật… phi thường, thương hiệu càng ngày càng phát triển. Ngày xưa ăn chơi ngút ngàn, chân dài, chân ngắn, rượu chè liên miên mà không đêm nào ngon giấc, vì khi nào cũng bất an, chán chường. Bây giờ tuyệt giao có chân dài, ngủ ít, ăn rau, không rượu chè, lại thấy hạnh phúc tràn trề và đêm ngủ thật ngon lành, an nhiên tự tại… Ngẫm cũng lạ. Tự nhiên có ông khách hàng tặng cho cuốn sách nói về con các con phố giác ngộ của Phật, đọc xong mới hiểu. Tôi may mắn đã giác ngộ sớm, và hiểu hạnh phúc không đo bằng tiền bạc, danh vọng, sắc đẹp, mà là tình yêu thương, là sự chính trực, là sự tu thân… đây mới chính là đạo của khởi nghiệp”.

Doanh thu của dầu nhớt nano hiện đạt hơn 100 tỉ đồng/năm, nhưng anh không tham nữa: “Vì khi mở lớn ra, gian thương không nói, nhân viên cũng gian manh luôn. Đưa CEO vô để cộng mình xây nghiệp lớn. Hạnh phúc là có người doanh nghiệp khác thuê không được, họ lại sẵn sàng về có mình, thi công cơ nghiệp dành cho toàn bộ mọi người. Kinh doanh mười năm nữa thôi tôi sẽ đi dạy miễn phí, giải đáp cho 1 số khách hàng khởi nghiệp, thấy có giá trị hơn, vì cái tâm của mình đặt vào đây. Làm từ thiện là có lại giá trị cho người khác, chứ không phải cho tiền. Vì nhiều khi cho tiền là tội lỗi, cho tri thức họ có thể 1 sốh tân cuộc đời, góp chút xíu cho đất nước. Cảm thấy tự do, thích gì thì làm, không đi theo đa số nữa. Không ràng buộc bởi quyền lực, thị phi nữa”.

“Còn mình bây giờ chỉ cần 2 tỉ đồng, về quê trồng rau cuốc đất sống thanh đạm là sung sướng rồi. Ăn nhiều cũng bệnh, bỏ bớt đi, tài sản sau này cũng không cho vợ con. Cho con đi học, căn nhà là xong, có chỗ để ở, có tri thức để sống… Hồi xưa mình bày người ta hạnh phúc, mà mình chưa hạnh phúc, chưa giàu làm sao toả ra năng lực khiến người khác hạnh phúc? Bây giờ mình cũng không đi giao lưu quan chức nữa, thấy vô nghĩa lắm, không vui, dù mình quan hệ cũng “ác liệt” lắm. Mình muốn nhân viên trở thành tỉ phú hết, chứ mình giàu sang mà họ nghèo khó cũng tồi. Cuộc đời tôi thành công nhất là 1 sốh tân con người mình, có thời gian rảnh rỗi ra biển ngắm bình minh. Đọc thật nhiều sách, thấm vô máu mình, tới ngày nào đây sẽ 1 sốh tân con người mình. Thiền cũng giúp mình khoẻ, giảm thời gian ngủ bớt lại… đầu óc sáng suốt, năng lượng dồi dào hơn…”.

Bài viết liên quan

Choáng ngợp những thiên đường hàng hiệu second-hand ở Nhật Bản

Ngày valentine ở Hàn Quốc

Văn phòng tiếng Hàn là gì

Làm nghề gì ở Mỹ lương cao

Đại án OceanBank: Những tình tiết đặc biệt trong tuần đầu xét xử

Giá USD hôm nay (14.7): Giá USD “chợ đen” biến động nhẹ