Năm 2017 đi qua, làm việc cổ phần hóa, thoái vốn để lại 1 vài gam màu sáng, tối hoàn toàn đối lập.
Nếu như, 1 vài thương vụ phân phối vốn Nhà nước ở Sabeco, Vinamilk, Vietnam Airlines, Vincom Retail… thành công “đình đám” thì 1 vài “ông lớn” như Tổng Công ty Sông Đà, Tổng công ty Đầu tư và Phát triển Công nghiệp (BECAMEX – IDC), Tổng Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu và Xây dựng Việt Nam (Vinaconex)… lại có về 1 vài nỗi thất vọng.
Vốn ngoại ồ ạt đổ vào, thế nhưng dòng tiền “khôn” lại rất “chảnh.” Nếu nhìn lại 1 vài gì đã diễn ra năm 2017, không khó để thấy 1 công thức chung của thành công.
Bài 1: Vinamilk tới Sabeco: Công thức nào cho 1 vài thương vụ nghìn tỷ?
Giữa không khí ảm đạm của cổ phần hóa, thoái vốn năm 2017, thương vụ phân phối vốn Vinamilk thu về gần 9.000 tỷ đồng bất ngờ “nổ vang” hồi tháng 11. Và, chỉ sau đây ít lâu, 1 thương vụ khác được nhiều người gọi là lịch sử,thậm chí còn gây tiếng vang lớn hơn thế, đây là vụ phân phối cổ phần Sabeco thu về số tiền nhiều người trước đây lạc quan cũng không dám nghĩ tới: 110.000 tỷ đồng, tức gần 5 tỷ USD.
Tiền từ nước ngoài đã về két và dĩ nhiên, đi kèm có niềm vui là 1 vài lo lắng nhất định.
Không ngại… “khoe”
“Cô gái đẹp” là 1 vàih ví von đã từng được lãnh đạo Tổng Công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn Nhà nước (SCIC) khi nói về sự quyến rũ của Vinamilk.Tuy nhiên, trong đợt phân phối 9% vốn hồi cuối năm 2016, kết quả khiến nhiều người ngỡ ngàng khi hơn 1/3 (40%) số cổ phần đem ra phân phối bị… ế.
Gần 1 năm sau đây, SCIC lại xúc tiền đợt phân phối vốn thứ 2. Khác hẳn có lần đầu, trong phiên đấu giá 3,33% cổ phần của Vinamilk, 1 nhà đầu tư đã trả mức giá 186.000 đồng để mua trọn lô 48,3 triệu cổ phiếu của Vinamilk. Số tiền mà nhà đầu tư Singapore đã bỏ ra cho thương vụ này lên tới gần 9.000 tỷ đồng.
Nhìn lại hai chặng các con phố có nhiều sự khác biệt, ông Nguyễn Đức Hùng Linh, Giám đốc đánh giá và giải đáp đầu tư bạn cá nhân Công ty cổ phần Chứng khoán Sài Gòn (SSI) cho rằng, trong đợt phân phối vốn mới nhất, phía SCIC và Vinamilk đã có 1 vài đợt ra mắt tài liệu, chạy roadshow cả trong và ngoài nước rất minh bạch nên mức độ nắm bắt tài liệu của nhà đầu tư có “món ngon” Vinamilk được rõ ràng và rộng rãi hơn.
Bằng chứng là, giả dụ đợt phân phối vốn hồi năm 2016, người ta chỉ thấy có 1 nhà đầu tư tham dự đấu giá thì gần 1 năm sau, đã có tới 19 nhà đầu tư tham dự, trong đây có 11 tổ chức trong nước và nước ngoài, 8 nhà đầu tư cá nhân.
Trước đây, ở thời điểm rốt ráo chạy roadshow, chính ông Nguyễn Chí Thành, Phó Tổng giám đốc phụ trách SCIC cũng chia sẻ có báo chí, chỉ riêng 2 buổi roadshow ở Singapore và Hong Kong, đã có 35 nhà đầu tư quan tâm. Trong số 1 vài nhà đầu tư quan tâm, ông Thành không quên “khoe” 1 vài quỹ đầu tư tài chính lớn như: Blackrock, JPMorgan, Wellington,…
Không chỉ vậy, trong đợt phân phối vốn cuối năm 2017, phía SCIC cũng đã ứng dụng khá nhiều điểm mới cho đợt thoái vốn này. Trao đổi có phóng viên, ông Nguyễn Đức Chi, Chủ tịch SCIC cho biết, trên cơ sở bí kíp thực hiện phân phối vốn của SCIC ở Vinamilk vào năm 2016, SCIC đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và 1 vài cơ quan có thẩm quyền để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho 1 vài nhà đầu tư. Những 1 vàih tân mà theo ông, như cho đặt cọc bằng tiền USD, gia hạn thời gian đăng ký mã số chuyển nhượng, đơn giản hóa quy trình chi trả,…
Một điểm khác biệt được ông Đặng Quyết Tiến,Cục trưởng Cục Tài chính công ty, Bộ Tài chínhtừng chỉ ra là, đợt ế vốn hồi năm 2016 1 phần do phía SCIC đã tổ chức phân phối vào tháng 12, thời điểm 1 vài nhà đầu tư tất toán để nghỉ Tết. Đây là thời điểm không dễ để 1 vài đơn vị bỏ tiền đi mua. Thậm chí theo ông, thời điểm đây may mắn là chỉ phân phối 9%, nếu tung ra nhiều hơn có thể dẫn tới “vỡ trận.”
Quả thật, ởđợt chào phân phối lần 2 này, SCIC đã đẩy thời điểm lên sớm hơn 1 tháng, vào tháng 11 và mọi thứ đã khác trước rất nhiều.
Mua Sabeco: “5 tỷ USD không phải là nhiều”
Trong công thức thành công của Vinamilk, thời điểm phân phối sớm là 1 trong 1 vài bài học được rút ra. Thế nhưng, bài học ấy chưa chắc được ứng dụng có Sabeco.
Không làm sớm như Vinamilk, thương vụ phân phối vốn Nhà nước ở Sabeco diễn ra khá muộn, khi phân khúc đã bước vào tháng 12. Kết quả thì ai cũng đã rõ, gần 54% cổ phần Sabeco phân phối hết veo có mức giá khiến cả phân khúc phải ngước nhìn: 320.000 đồng/cổ phiếu.
Ông Nguyễn Việt Đức, chuyên gia đẳng cấp chiến lược phân khúc, Công ty cổ phần Chứng khoán MB (MBS) thừa nhận, 1 vài công ty giải đáp cho Sabeco trước đây chỉ định giá cho cổ phiếu này ở mức 186.000 đồng/cổ phiếu. Tuy nhiên, theo ông, Nhà nước đã tự tin, nếu phân phối mật độ cổ phần lớn lên tới gần 54% thì có thể phân phối Sabeco có mức cao hơn dao động 40% giá trị hợp lý của cổ phiếu này.
Ông khẳng định, chỉ có nhà đầu tư chiến lược sẵn sàng nắm cổ phiếu trong 50-100 năm thì mới đâyn nhận mua đắt hơn mức giá hợp lý tới 40%.
Ý kiến này cũng nhận được sự đồng tình của nhiều chuyên gia kinh tế. Một chuyên gia nhiều năm bí kíp trong ngành tài chính thừa nhận, thành công do chủ trương phân phối trọn lô hơn gần 54% vốn điều lệ của Sabeco. Điều này đã thúc đẩy nhà đầu tư chiến lược nước ngoài cố mua để nắm giữ quyền chi phối.
“Giả sử ta chỉ phân phối dao động 30-40% vốn, thì số tiền mà nhà đầu tư bỏ ra rất lớn nhưng họ cũng không có quyền chi phối, nên khi phân phối 53% thì có khi họ gắng sức ôm’ để có quyền quản trị,” vị chuyên gia này nói.
Ông Nguyễn Duy Hưng, Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng giám đốc Công ty cổ phần Chứng khoán Sài Gòn (SSI) thì cho rằng, chẳng thể nói mức giá 320.000 đồng/cổ phiếu là đắt hay rẻ. Với ông, 1 công ty có 50% thị phần bia của 1 đất nước 100 triệu dân, đứng thứ 3 địa cầu về uống bia thì 5 tỷ USD không phải là nhiều. Thậm chí theo ông, khoản tiền này “chưa là gì cả.”
“Nếu tôi có tiền, tôi cũng mua, thậm chí mua cao hơn,” ông Hưng bày tỏ.
Đó là về sức quyến rũ của chính bản thân Sabeco. Tuy nhiên, nhìn nhận ở hướng khác, chẳng thể không kể tới sự chỉ đạo quyết liệt của Thủ tướng Chính phủ tới Bộ Công Thương trong thương vụ được coi là lịch sử.
Còn nhớ, ở buổi họp báo thường kỳ tháng 8/2017, Bộ trưởng Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủMai Tiến Dũng đã dẫn lời Thủ tướng Chính phủ có khẳng định: “Chính phủ không đi phân phối bia, không đi phân phối sữa. Thủ tướng cũng xác định tinh thần sẽ không khống chế 1 vài công ty, chỉ cần làm sao vẫn giữ được thương hiệu quốc gia, thu được lợi ích cao nhất, hiệu quả cao nhất cho Nhà nước.”
Chính câu nói ấy đã được ông Đặng Quyết Tiến,Cục trưởng Cục Tài chính công ty, Bộ Tài chính nhắc lại sau khi thương vụ Sabeco thành công. Việc phân phối vốn Sabeco theo ông Tiến đã được Thủ tướng giao Bộ Công Thương và chính Bộ trưởng Trần Tuấn Anh đã lãnh trách nhiệm trước Thủ tướng.
Riêng thương vụ này, ông Tiến cũng thống kê, Chính phủ đã họp 6-7 cuộc và có riêng 1 nghị quyết để chắc chắn việc phân phối vốn thành công như đã diễn ra.
Tất nhiên, đây chỉ 1 phần của bức tranh phân phối vốn được coi là chưa từng có ở 1 công ty Nhà nước.
Tìm hiểu thêm tài liệu dự án canhosunwahpearl.edu.vn