(Canhosunwahpearl.edu.vn) “Tôi rất mong dư luận, báo chí ủng hộ việc thành lập Ủy ban, vì nó lấy đi lợi ích nhóm của 1 số Bộ, ngành có giai đoạn này. Các Bộ, ngành sau này sẽ chuyên tâm cho hoạt động quản lý Nhà nước, và thực hiện việc này 1 1 sốh bình đẳng”, TS. Lê Đăng Doanh nói.
TS. Lê Đăng Doanh cho rằng việc thành lập Ủy ban quản lý vốn nhà nước ở doanh nghiệp sẽ lấy đi lợi ích nhóm của 1 số Bộ, ngành (Ảnh: I.T)
Tại Toạ đàm Kinh tế vĩ mô quý IV và năm 2017 do Viện Nghiên cứu Chính sách và Kinh tế (VEPR) tổ chức sáng 16.1, 1 số chuyên gia kinh tế đã đưa ra nhận định Thứ nhất về chọn lọc của Chính phủ thành lập Tổ công tác của Thủ tướng thực thi việc thành lập Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước ở doanh nghiệp.
Thành lập “siêu ủy ban” để tước bỏ lợi ích nhóm của 1 số Bộ, ngành
Trao đổi có phóng viên xung quanh câu chuyện thành lập Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước ở doanh nghiệp, ông Trương Đình Tuyển, nguyên Bộ trưởng Bộ Thương mại mở đầu bằng 1 câu chuyện ngắn về lợi ích nhóm ở 1 số doanh nghiệp Nhà nước (DNNN).
Ông Tuyển kể lại: “Bộ Công Thương trong thời gian đầu anh Hoàng (ông Vũ Huy Hoàng – PV) làm Bộ trưởng, khi phát hiện vụ việc có dấu hiệu tranh đua không lành mạnh trong ngành thép, Cục Quản lý tranh đua đã định vào cuộc điều tra. Song ngay tức thì, 1 đồng chí Thứ trưởng phụ trách ngành công nghiệp thép gọi điện thoại, yêu cầu không được làm”.
Theo ông Tuyển, phải tách 1 số Bộ làm chính sách phân phối hàng ra khỏi 1 số DN, bởi để bởi thế sẽ dẫn tới mâu thuẫn lợi ích. Về việc quản lý 1 số DNNN này như thế nào ông Tuyển cho rằng: “Nhiều DNNN thì không ai quản được. Vậy nên việc tách ra phải đi cùng việc đẩy mạnh cổ phần hoá có quan điểm các, ngành, DN không cần Nhà nước nắm giữ vốn thì phân phối hết. Làm thế thu gọn đầu mối lại và cần quản lý quản chỗ cực kỳ quan trọng, quản lý 1 số DN về chính sách phân phối hàng công nghiệp”.
Cần tách Bộ làm chính sách phân phối hàng ra khỏi 1 số DN để tránh mâu thuẫn lợi ích (Ảnh minh họa)
Còn theo TS. Lê Đăng Doanh, việc thực hiện và hoạt động Uỷ ban đang thực sự là thách thức thực sự vì có quá nhiều gặp khó.
“Tôi rất mong dư luận, báo chí ủng hộ việc thành lập Ủy ban, vì nó lấy đi lợi ích nhóm của 1 số Bộ, ngành có giai đoạn này. Các Bộ, ngành sau này sẽ chuyên tâm cho hoạt động quản lý Nhà nước, và thực hiện việc này 1 1 sốh bình đẳng”, ông Doanh nói.
Trong khi đây, TS. Võ Trí Thành cho rằng, đã là có tài sản và quyền ra chính sách phân phối hàng ở Bộ, ngành thì luôn nảy sinh 2 vấn đề: Xung đột lợi ích và rủi ro đạo đức. “Uỷ ban vốn nhà nước của Trung Quốc vừa rồi, Chủ tịch Uỷ ban cũng bị bắt vì tham nhũng. Cho nên dù là tổ chức nào chúng ta cũng phải đề cao sự minh bạch, hoạt động giám sát, năng lực, và tính chuyên nghiệp để cắt giảm rủi ro tới mức tối đa. Tôi ủng hộ chủ trương này vì nó ít nhiều chúng ta làm cắt giảm xung đột lợi ích ở 1 số Bộ, ngành.
Đồng thời, thu nhỏ khu vực DNNN trước khi chúng ta có thể quản lý khu vực này hiệu quả”.
Ai thích hợp để quản lý 5 triệu tỷ tiền vốn?
Xung quanh vấn đề quản lý, điều hành Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước ở doanh nghiệp, chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan cho rằng, thành công và hiệu quả của Uỷ ban tùy thuộc đa số vào người quản lý.
“Dó phải là các người kỹ trị, chứ không phải là nhà chính trị. Người làm chính trị nhưng nếu không có kĩ năng, không am hiểu phân khúc, thấu hiểu 1 số qui định trên phân khúc, 1 sốh quản lý căn bản thì chẳng thể làm được. Cách chúng ta đảo lộn giữa hai nhiệm vụ này nên khiến tôi không yên tâm”, bà Chi Lan nói.
Theo bà Phạm Chi Lan, trong báo cáo 2035, 1 số chuyên gia kiến nghị Việt Nam chỉ nên duy trì 20 DNNN, khi đây không cần đến “siêu uỷ ban”. Lấy ví dụ từ nước Pháp, bà Lan cho biết Pháp chỉ có hơn 20 DNNN nhưng mỗi DN đều hoạt động rất đặc biệt, có cơ chế, luật pháp riêng. Với Việt Nam, từ nay đến năm 2035 là rất dài, nên cần 1 Uỷ ban bởi thế.
Bà Phạm Chi Lan nhấn mạnh: “Ở Việt Nam, chúng ta vẫn khẳng định kinh tế Nhà nước là chủ đạo. Nếu không lập uỷ ban mà vẫn để mỗi DN được 1 Bộ, địa phương quản lý, vẫn giữ kiểu chia quyền cho bộ và địa phương thì chẳng khác nào bổn cũ soạn lại, chẳng thể quản lý được”.
Bà Phạm Chi Lan thảo luận có ông Trương Đình Tuyển ở tọa đàm
Còn Nguyên Bộ trưởng Bộ Thương mại Trương Đình tuyển cho rằng, chúng ta luôn phải đặt ra câu hỏi làm thế nào để quản lý tốt hơn, nếu không có thì chúng ta phải làm các 1 sốh ít dở nhất, thu tóm 1 số DN nhà nước lại ít đi. Tổng doanh nghiệp đầu tư và kinh doanh vốn Nhà nước (SCIC) được lập ra trước kia đến nay chỉ có trách nhiệm là làm thế nào để vốn Nhà nước tăng lên nhưng khó thực hiện hiệu quả.
Trước kia, tôi kiến nghị Thủ tướng cần lập 1 cơ quan quản lý vốn như Singapore nhưng lưu ý họ chỉ có ít DNNN thôi. Tuy nhiên, khi SCIC được lập ra, họ đã làm việc quá sức, không đủ năng lực, quá yếu. Tôi yêu cầu chúng ta phải thu nhìn chung gọn lại đã rồi hẵng nghĩ đến chuyện quản lý, sử dụng vốn đây lãi.
Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 66/QĐ-TTg ngày 13.1.2018 lập Tổ công tác của Thủ tướng thực thi việc thành lập Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước ở doanh nghiệp. Theo Quyết định, Thủ tướng giao nhiệm vụ cho Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ làm Tổ trưởng Tổ công tác nói trên; tổ phó là ông Nguyễn Hoàng Anh (nguyên Bí thư tỉnh ủy Cao Bằng), Chủ tịch của Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước ở doanh nghiệp; 1 số tổ viên khác gồm 1 số bộ trưởng, trưởng ngành như: Ông Mai Tiến Dũng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ; ông Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) và ông Đinh Tiến Dũng, Bộ trưởng Bộ Tài chính. Tổ công tác được thành lập có nhiệm vụ tham mưu giúp Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo triển khai 1 số công việc phục vụ việc thành lập Ủy ban Quản lý vốn nhà nước ở DN và kết thúc nhiệm vụ khi hình thành được bộ máy của Ủy ban Quản lý vốn nhà nước ở DN. |
Tìm hiểu thêm tài liệu dự án canhosunwahpearl.edu.vn