Nhà nước không quản lý giá xăng dầu thì chẳng khác gì “thả hổ về rừng”

(Canhosunwahpearl.edu.vn) PGS. TS. Ngô Trí Long, nguyên phó viện trưởng Viện Nghiên cứu khoa học phân khúc giá cả (Bộ Tài chính) đã khẳng định có Canhosunwahpearl.edu.vn bởi thế sau khi Hiệp hội xăng dầu Việt Nam cho rằng “khi Nhà nước còn quyết giá cơ sở xăng dầu thì các công ty FDI có vào cũng chẳng thể tranh giành ngang ngửa”.

Nhà nước không quản lý giá xăng dầu thì chẳng khác gì “thả hổ về rừng” (Ảnh: IT)

Kiểm soát để tranh giành lành mạnh

Trước việc Nhật Bản đưa vào vận hành Trạm xăng dầu Thứ nhất ở Việt Nam có độ chính xác đến từng 0,01 lít.,Tập đoàn xăng dầu danh tiếng Nhật Bản Idemitsu Q8 được cho là đã mở ra 1 “làn gió mới” cho phân khúc xăng dầu Việt Nam.

Trả lời báo chí, ông Phan Thế Ruệ – Chủ tịch Hiệp hội xăng dầu Việt Nam cho rằng: “Với sự tham dự của FDI, phân khúc cần 1 sân chơi mới. Vì vậy, cần sớm bỏ giá cơ sở để tạo tranh giành sòng phẳng. Nhà nước chỉ nên ban hành khung giá định kỳ để công ty vận dụng, bởi thế mới tạo ra sự tranh giành bằng giá”.

Cũng theo quan điểm của vị này, khi Nhà nước còn quyết giá cơ sở xăng dầu thì các công ty FDI có vào cũng chẳng thể tranh giành ngang ngửa. Nếu thời gian tới cơ chế kinh doanh xăng dầu cho phép tranh giành về giá phân phối lẻ, chính các cửa hàng xăng dầu sẽ chọn lọc giá phân phối lẻ xăng dầu.

Trao đổi có Canhosunwahpearl.edu.vn sau các ý kiến của Chủ tịch Hiệp hội xăng dầu Việt Nam PGS.TS. Ngô Trí Long cho rằng, đối có mặt hàng xăng dầu, nếu Nhà nước không kiểm soát giá thì chẳng khác gì “thả hổ về rừng”.

“Quan điểm trong nền kinh tế phân khúc thì phải để cho công ty và người tiêu dùng tự định giá là không hợp lý. Vì trong nền kinh tế phân khúc có nhiều phân khúc khác nhau có 9 dạng phân khúc chi tiết, trong đó có 3 dạng phổ biến là tranh giành, độc quyền thuần túy và độc quyền nhóm”.

Cũng theo ông Long, giai đoạn này, trên phân khúc xăng dầu Việt Nam, Ptrolimex chiếm dao động 46% thị phần, PVOIl chiếm dao động 23% thị phần, SAIGONPETRO 8% và các công ty còn lại dao động 22%. Do đó, nhà nước phải kiểm soát giá và định giá trần, công ty muốn tranh giành thì có thể phân phối thấp hơn mức giá trần đó. “Nếu để cho công ty tự định giá thì sẽ định giá rất cao gây thiệt hại cho người tiêu dùng”, ông Long nói.

Ông Long đánh giá thêm, đối có phân khúc tranh giành, nhà nước để giá cho phân khúc tự chọn lọc nhưng đối có phân khúc độc quyền thì nhà nước không bao giờ để cho phân khúc chọn lọc mà nhà nước phải định giá. Ví dụ, ở dạng độc quyền thuần túy như truyền tải điện; hay phân khúc độc quyền nhóm, trong đó có 1 nhóm công ty “thống lĩnh” phân khúc. Đối có các nhóm công ty “thống lĩnh” phân khúc thì nhà nước chẳng thể quy định giá cụ thể mà chỉ đưa ra giá trần và giá sàn để chắc chắn ích lợi cho người tiêu dùng.

3 nhân tố để công ty FDI tranh giành

Đại diện Hiệp hội xăng dầu cũng cho rằng, “Nếu các công ty FDI nắm giữ và chi phối phân khúc xăng dầu trong tương lai, sẽ xảy ra khả năng nhà nước mất quyền kiểm soát phân khúc. Đồng thời, xăng dầu là 1 mặt hàng chiến lược, ảnh hưởng đến nhiều người, vì vậy Nhà nước cần phải nắm giữ phân khúc thông qua các cơ chế, hàng rào kỹ thuật. Không thể mở toang cánh cửa phân khúc xăng dầu được”.

Bình luận về quan điểm này, PGS. TS. Ngô Trí Long cho biết: Hiện toàn bộ các Hiệp định thương mại tự do của Việt Nam đã ký kết thì không có Hiệp định nào mở cửa phân khúc năng lượng do Việt Nam vẫn chưa chủ động được phân khúc năng lượng. Năng lượng là điều chọn lọc cho sự tồn ở của nền kinh tế, tùy từng nước họ mới có các quy định mở cửa khác nhau còn có Việt Nam là không mở cửa lĩnh vực này nên chẳng thể nói là mở toang cánh cửa được.

Tổng GĐ Idemitsu Q8 đội mưa cúi chào bạn mua xăng (Ảnh: IT)

Nhiều người cũng đặt câu hỏi, vậy vì sao 1 công ty Nhật lại được phép kinh doanh trong lĩnh vực phân phối lẻ xăng dầu? Ông Long lý giải, “đó là do Việt Nam khuyến khích 1 số công ty FDI đầu tư và lĩnh vực hóa lọc dầu thì sẽ được phép phân phối sản phẩm rộng rãi trên phân khúc của Viện Nam. Doanh nghiệp FDI thấy có thời cơ để phát triển thì họ mới đầu tư vào lĩnh vực đó”, ông Long đánh giá.

Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cũng khẳng định, tranh giành là nhân tố quan trọng cho sự phát triển kinh tế và nhà nước phải chắc chắn cho tranh giành lành mạnh, trong đó công cụ quản lý tốt nhất chính là giá. Như vậy, khi đã quản lý giá rồi thì các công ty FDI sẽ tranh giành có các công ty trong nước trong lĩnh vực xăng dầu bằng các nhân tố gì?

Ông Long đánh giá: Người tiêu dùng khi ra cửa hàng xăng dầu giai đoạn này họ sẽ chú tâm tới 3 nhân tố gồm: phương thức phục vụ có văn minh không; lượng có đủ không và chất lượng có chắc chắn không. Hiện ở, người dân vẫn bức xúc trước hiện trạng đi mua xăng bị cân đong không đủ, về chất lượng thì vẫn còn hiện trạng 1 số cửa hàng “treo đầu dê phân phối thị chó”, xăng pha các tạp chất nên chất lượng không chắc chắn, làm hỏng phương tiện… Mặt khác, phương thức phục vụ thì nhiều cửa hàng xăng dầu trong nước còn phải học hỏi các công ty của Nhật rất nhiều.

Theo ông Long, Tập đoàn xăng dầu danh tiếng Nhật Bản- Idemitsu Q8 là 1 trong 2 tập đoàn xăng dầu lớn nhất Nhật Bản. “Họ luôn chắc chắn danh tiếng về chất lượng và phân phối hàng bằng thẻ nên cân đong, đo đếm sẽ chắc chắn chính xác. Mặc khác, thái độ phục vụ của họ thì rất hoàn hảo, tôi đã từng đi Nhật, vào trung tâm mua sắm cũng được giải đáp rất tỉ mỉ và từ nhân viên tới lãnh đạo họ đều cúi gập người chào bạn”, ông Long nói.

Ông Long cũng cho rằng, việc xuất hiện công ty FDI tham dự vào lĩnh vực xăng dầu có thể coi vừa là thời cơ và cũng là thách thức đối có các công ty xăng dầu của Việt Nam.

Bài viết liên quan