Không được ưu đãi thuế tiêu thụ đặc thù (TTĐB), công nghiệp xe hơi Việt Nam đảm bảo chỉ dừng lại ở lắp ráp. Kế hoạch đầu tư của 1 số DN xe hơi giai đoạn này có thể phá sản. Trong khi xe nhập vẫn giữ giá ở mức cao, người tiêu dùng không có thời cơ được mua xe giá rẻ.
Không muốn thêm ưu đãi
Việc Bộ Tài chính cho rằng, phương án không đánh thuế tiêu thụ đặc thù đối có phần giá trị tạo ra trong nước đối có xe hơi chở người từ 9 chỗ trở xuống sản xuất lắp ráp trong nước do Bộ Công Thương đề xuất là chưa thích hợp có 1 số quy tắc của WTO (Tổ chức Thương mại Thế giới) là tài liệu không vui có 1 số DN xe hơi, đang đầu tư lớn cho sản xuất, lắp ráp trong nước giai đoạn này.
Bởi, nếu được thực hiện theo phương án mà Bộ Công Thương đề xuất, DN sản xuất lắp ráp xe hơi trong nước có nhiều lợi thế để tranh giành có xe nhập khẩu.
Chẳng hạn, có xe hơi có dung tích 2.0L hiện có thuế suất thuế tiêu thụ đặc thù 40%. Nếu 1 DN nhập khẩu xe nguyên chiếc về phân phối, có giá 10.000 USD/chiếc thì thuế tiêu thụ đặc thù phải chịu là 4.000 USD. Nhưng 1 DN xe hơi nhập bộ linh kiện về Việt Nam lắp ráp, chỉ có giá trị 8.000 USD, thì thuế tiêu thụ đặc thù chỉ có 3.200 USD.
Hơn thế, nếu 1 số DN tăng mua linh kiện trong nước, giảm nhập khẩu, tức là tăng lên mật độ nội địa hóa, thì càng hưởng lợi. Chẳng hạn, 1 DN chỉ nhập 50% giá trị bộ linh kiện là 4.000 USD thì thuế tiêu thụ đặc thù chỉ có 1.600 USD.
Cách tính thuế này đã được nhiều nước tiến hành từ lâu để khuyến khích 1 số DN đẩy mạnh sản xuất, tìm mua linh kiện trong nước, qua đây thúc đẩy công nghiệp hỗ trợ, công nghiệp xe hơi phát triển.
Nếu đề xuất này được đâyn nhận và tiến hành từ 2019, cùng có thuế suất thuế nhập khẩu bộ linh kiện giảm về mức 0%, thì xe hơi sản xuất lắp ráp trong nước có nhiều lợi thế. Theo tính toán, 1 chiếc xe lắp ráp trong nước có mật độ nội địa hóa 20%, có giá phân phối 600 triệu đồng, mức giảm giá tương ứng từ 10-12%. Nhưng nếu mật độ nội địa hóa là 40% thì mức giảm giá lên tới 15-20%. Như vậy, sẽ giúp xe sản xuất lắp ráp trong nước tranh giành tốt có xe nhập khẩu nguyên chiếc.
Còn thực hiện theo đề xuất của Bộ Tài chính, tức là không ưu đãi thuế TTĐB cho sản xuất lắp ráp trong nước, sẽ không khuyến khích 1 số DN tìm mua linh kiện trong nước. Như vậy công nghiệp hỗ trợ sẽ không có thời cơ phát triển.
Dừng lại ở lắp ráp
Hiện nay, thuế nhập khẩu linh kiện xe hơi từ ASEAN về Việt Nam đã giảm còn 0% có các linh kiện có mật độ nội địa hóa đạt 40% trở lên. Một số DN FDI có thể nhập khẩu đa số bộ linh kiện từ ASEAN về có thuế suất 0%. Có DN cho biết, họ nhập 1 bộ linh kiện xe hơi dung tích xi lanh 2.0L về Việt Nam chỉ phải nộp thuế 200 USD. Vì vậy, mua ngoài giai đoạn này có nhiều DN thuận tiện hơn và rẻ hơn tìm mua trong nước.
Không các thế, mới đây, Chính phủ đã chọn lọc giảm thuế nhập khẩu bộ linh kiện xe hơi về 0% cho 1 số DN đạt điều kiện về diện tích và sản lượng. Việc này phần nào đã ảnh hưởng tới lôi kéo đầu tư vào sản xuất linh kiện. Bởi, nhập linh kiện không phải chịu thuế thì đầu tư vào sản xuất trong nước, nếu không có lợi thế hơn thì chẳng DN nào muốn làm.
Thị trường xe hơi Việt Nam vốn có sản lượng thấp, trong khi đầu tư cho sản xuất linh kiện, nhất là các linh kiện có hàm lượng công nghệ cao, đòi hỏi vốn ban đầu lớn. Không các thế, nguồn nhân lực của Việt Nam lại chưa cung cấp được đề nghị. Đầu tư vào sản xuất linh kiện, phải bắt đầu từ đào tạo nhân lực, vì vậy càng thêm tốn kém.
Vốn đầu tư lớn, trong khi sản lượng ban đầu thấp, kinh phí đảm bảo sẽ cao, khó tranh giành có linh kiện nhập khẩu, được hưởng thế suất 0%. Như vậy, chỉ có 1 sốh khuyến khích 1 số DN xe hơi mua linh kiện tại chỗ mới hy vọng thúc đẩy ngành công nghiệp hỗ trợ phát triển.
Nếu không khuyến khích 1 số DN xe hơi mua linh kiện trong nước, công nghiệp xe hơi Việt Nam đảm bảo chỉ dừng lại ở lắp ráp, ông Bùi Ngọc Huyên, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Ô tô Xuân Kiên (Vinaxuki) cho biết.
Hơn nữa, theo ông Huyên, chúng ta đang đánh thuế TTĐB dựa trên giá phân phối xe. Chính sách này kéo dài đã nhiều năm không khuyến khích 1 số DN đầu tư đẩy mạnh sản xuất linh kiện trong nước. Đặc biệt, có 1 số địa phương, điều này khiến họ chỉ ưu đãi cho DN lắp ráp xe hơi, không quan tâm tới phát triển sản xuất linh kiện. Bởi lắp ráp ra xe phân phối, thuế TTĐB cao thì họ thu được nhiều.
Một số DN tiết lộ đã thi công kế hoạch nâng mật độ nội địa hóa lên 40% và tiến tới nâng lên 60%, tức là sẽ có chế tạo động cơ ở trong nước. Nếu không có các ưu đãi đủ lớn để khuyến khích DN đầu tư thì không ai muốn làm.
Ông Lê Ngọc Đức, Tổng giám đốc Công ty hãng Hyundai Thành Công, cho hay, nếu không ưu đãi thuế TTĐB cho sản xuất lắp ráp trong nước, có thể dẫn đến phá sản kế hoạch đầu tư của 1 số DN xe hơi giai đoạn này. Thị trường xe hơi Việt Nam có diện tích nhỏ, trong khi đầu tư cho dây chuyền sản xuất khung vỏ và 1 số linh kiện khác, để đạt mật độ nội địa hóa 40%, kinh phí ban đầu khá cao. Điều này khiến cho xe sản xuất ra có kinh phí cao, chẳng thể tranh giành có xe nhập khẩu. Vì vậy, rủi ro sẽ rất lớn.
“Tôi nghĩ, ưu đãi có thời hạn có 1 số sản phẩm công nghiệp trọng tâm không bị coi là vi phạm cam đoan hội nhập. Các nước khác trong khu vực cũng đang làm bởi thế và họ cũng là thành viên của WTO. Cần xem xét từ 1 số quốc gia trong khu vực về vấn đề này”, ông Đức nói.
Theo 1 số DN, nếu không có ưu đãi về thuế TTĐB, để duy trì sản xuất trong nước, chỉ còn biện pháp ngăn chặn xe nhập khẩu giá rẻ hiệu quả. Tức là không cho xe nhập khẩu nguyên chiếc từ ASEAN có thuế suất 0% tràn vào Việt Nam. Tuy nhiên, liệu có thực hiện được điều này? Hiện xe nhập khẩu hưởng thuế suất 0% chưa vào được Việt Nam vì vướng giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại do cơ quan có thẩm quyền từ nước xuất khẩu xe cấp. Nếu thời gian tới, 1 số DN lo xong thủ tục này và nhập xe về sẽ đặt 1 số DN xe hơi đang đầu tư lớn cho sản xuất lắp ráp trong nước trước rủi ro lớn.
Không được ưu đãi thuế TTĐB, giá xe của 1 số DN trong nước sẽ chẳng thể giảm mạnh so có giai đoạn này. Người tiêu dùng cũng không có thời cơ được mua xe giá rẻ.
Tìm hiểu thêm tài liệu dự án canhosunwahpearl.edu.vn