2017 được cho là năm “đen đủi” của Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Xây dựng Hòa Bình khi vướng vô số tin đồn liên quan đến Khải Silk, Vũ “nhôm”.
Một lần, người viết gặp ông Lê Viết Hải – Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Xây dựng Hoà Bình – ở 1 dự án lớn do Hoà Bình làm tổng thầu ở Đà Nẵng. Ông đi rất nhanh, có dáng vẻ gần như lao người về phía trước và chỉ kịp nói có: “Chào một vài bạn”, khi có người trong đoàn cảm thấy và cất tiếng hỏi.
Dáng vẻ tất tả của ông hoàn toàn trái ngược có ngữ điệu chậm rãi của giọng nói. Khi nói, ông luôn nhả từng chữ rất chậm rãi, rõ ràng. Nếu không chú tâm, rất khó để người nghe biết khi nào ông đã nói xong.
1. Họ tung tin đồn để dìm giá cổ phiếu
– Năm 2017, Hoà Bình gặp nhiều vấn đề có một vài tài liệu trên phân khúc, từ việc bị Khải Silk xù nợ đến liên quan dự án của Vũ “nhôm”?
Tin đồn có là do người ta thấy có tốc độ phát triển như thế thì chắc chắn trong thời gian ngắn chúng tôi có thể vượt quá doanh nghiệp số 1. Họ thấy triển vọng nên dìm giá cổ phiếu để mua vào. Không phải môi trường xung quanh mà mua thế, chỉ có thể giải đáp là đối thủ tranh đua và phá hoại.
Trên phân khúc cũng nêu ra các con số trong báo cáo tài chính có thể nói là ngưỡng hơi rủi ro (vay nợ gấp hơn 2 lần vốn – pv). Tuy nhiên, nếu chỉ nhìn vào các con số đây thì không thấy được mặt tích cực của chúng tôi.
Nếu nhìn tích cực sẽ thấy chúng tôi được ngân hàng tín nhiệm, cho vay có mức cao nhất, gấp hơn 2 lần so có vốn; thấy là chúng tôi biết dùng đòn bẩy tài chính để kinh doanh, hiệu quả sử dụng vốn cao nhất phân khúc, xuất khẩu lao động ra nước ngoài… Không có doanh nghiệp nào làm được bởi thế.
– Thực tế cổ phiếu của doanh nghiệp cũng giảm giá dao động 30% trong 2 tháng?
Thời gian này, tôi lo lắng nhất là có nhiều cổ đông bị thiệt hại do tin đồn. Công ty cũng chịu thiệt là phải phát hành cổ phiếu trong thời điểm giá không phản ánh đúng giá trị thực.
Tuy nhiên, toàn bộ đều có biện pháp. Việc tăng vốn chưa phải quá cấp bách dù doanh nghiệp tăng tưởng đến 3-4 lần mà không có tăng vốn là cả 1 thử thách.
May mắn là một vài tích lũy trong lợi nhuận các năm trước của Hòa Bình cũng khá cao. Hy vọng lần này cổ đông đâyn nhận việc giữ lợi nhuận lại cho phát triển doanh nghiệp trong trường hợp chưa phát hành được cổ phiếu. Các năm trước, chúng tôi vẫn chia cổ tức.
Thực ra, để khiến cho cổ đông yên tâm có các tin đồn không phải nói mình tốt là đủ mà phải chứng minh được điều đây. Giá cổ phiếu bây giờ không thích hợp nếu không nói là rất thấp so có giá trị thật, doanh nghiệp sẽ mua vào.
Tuy nhiên, sau khi nộp đơn xin mua cổ phiếu quỹ, chúng tôi được Ủy ban Chứng khoán báo không thích hợp quy định vì mới phát hành cổ phiếu ESOP trước đây. Công ty đã gắng sức thuyết phục nhưng không được. Sau đây tôi đã phải chọn lọc mua vào cổ phiếu doanh nghiệp. Không có tiền để mua nhưng tôi cũng phải xoay sở, huy động tiền cá nhân để mua vào cổ phiếu quỹ.
2. Trong khởi nghiệp, người ta nỗ lực 10, mình phải nỗ lực 15-20
– Hơn 30 năm kinh doanh hẳn là luôn có các gặp khó như thế. Vậy ông đã vượt qua như thế nào vì theo các gì ông chia sẻ thì mọi thứ có vẻ như “dễ và nhẹ nhàng”?
Có các khi nhìn lại thì đúng là rất gặp khó và có các rủi ro khi mình đưa ra chọn lọc song khi có chọn lọc thì phải đâyn nhận nó.
Tôi từng gặp phải nhiều gặp khó, nhà không có, tài sản không có gì nhưng đây là chuyện nhỏ thôi vì tôi tay trắng làm nên sự nghiệp thì dù có về trắng tay mình vẫn sống được. Nhu cầu của tôi cũng không có gì ghê gớm.
Tuy nhiên, phải nói là trong GĐ gặp khó mình đã có phần may mắn để vượt lên được. Mỗi chọn lọc đưa ra thì đều không dễ nhưng vẫn có cơ sở để tin là chọn lọc đúng do đã đánh giá nhiều góc cạnh.
– Bây giờ, nhiều doanh nghiệp trẻ khởi nghiệp cũng nói về các gặp khó. Là người đi trước, ông khuyên họ các gì?
Tôi nghĩ là mỗi thời kỳ có 1 cái khó trong khởi nghiệp. Thế nhưng trong bất kỳ thời kỳ, lĩnh vực kinh doanh nào, muốn thành công cũng phải nỗ lực. Mọi người đều có niềm khao khát thành công nhưng người ta nỗ lực 10 mình phải 15-20 thì mới vượt qua được.
Nỗ lực vượt bậc có ý nghĩa chỉ khi nào mình yêu thích, đam mê công việc đây. Nếu không hứng thú, đam mê thì chẳng thể làm được.
Khi khởi nghiệp, có đam mê, thì phải luôn suy nghĩ việc mình làm sẽ đem cái gì cho xã hội, cùng đồng. Khi xác định mình làm được, thì phải làm cực kỳ mới có khả năng thành công.
Thứ hai là trong điều kiện kinh tế có trình độ cao giai đoạn này, muốn làm cái gì đây khác biệt thì phải rất chuyên sâu mới có chỗ đứng. Ham làm nhiều thứ thì mình sẽ không giỏi được. Phải lo tìm cho được sự khác biệt cho doanh nghiệp mình chứ không phải theo kiểu bỗng dưng lập ra 1 doanh nghiệp mà chưa có định hướng hay xác định được sản phẩm dịch vụ nào có thể phát triển được.
– Ông từng chia sẻ khá nhiều về chuyện khởi nghiệp của mình. Chỉ có vài dòng ngắn gọn như thế này: Tốt nghiệp ĐH Kiến trúc rồi làm việc ở doanh nghiệp quản lý nhà, lập văn phòng sau đây thì xây khách sạn Thứ nhất Riverside… Nhưng mọi chuyện có dễ làm như thế?
Ban đầu, khi lập ra văn phòng xây dựng Hòa Bình tôi, cũng đã nghĩ là mình có thể làm một vàih tân được cái gì đây.
Ngành công nghiệp xây dựng ở thời điểm đây cực kỳ lạc hậu. Internet cũng chưa có nhưng tôi nghe được tài liệu địa cầu đã được công trình này kia, làm một vàih này một vàih kia. Trong khi đây, Việt Nam vẫn làm rất lạc hậu. Mình muốn học một vàih làm và đưa các cái kiến thức, kỹ năng, biện pháp đây vào Việt Nam.
Tôi có định hướng ngay tư đầu là phải một vàih tân chứ không làm theo một vàih cũ Và khi lập doanh nghiệp, ngay cả chọn tên, tôi cũng chọn cái tên có ý nghĩa, có giá trị đối có mọi người trên địa cầu, không phải riêng Việt Nam.
Đó cũng là 1 cái hoài bão lâu dài, kiên nhẫn trong rất nhiều năm và thế hệ mình chưa làm được thì thế hệ kế tục sẽ làm. Tôi rất mừng khi đến GĐ mình nghỉ ngơi thì đã thấy được nó thành công. Khi có hoài bão, mục tiêu rõ ràng và kiên nhẫn kiện định có mục tiêu đây và mình sẽ nhẹ nhàng tha hồ có thử thách.
3. Xây dựng có thể thành ngành mũi nhọn
– Ông có nhớ mình đã xây bao nhiêu công trình?
Từ khi xây khách sạn Thứ nhất ở TP.HCM vào năm 1990 đến nay có dao động hơn 300 công trình. Tôi cũng chẳng thể nhớ từng cái nữa rồi nhưng nhớ các công trình diện tích, công trình gặp sự cố, công trình có sáng kiến, công trình thua lỗ… (cười).
Để mà nói có nhiều kỷ niệm nhất chắc là công trình Thứ nhất – khách sạn Riverside ở TP.HCM. Khi đây, doanh nghiệp của tôi mới 3-4 tuổi mà nhận làm tổng thầu kiến trúc xây dựng. Đưa ra kiến trúc đã là 1 vấn đề rồi vì công trình là toà nhà văn phòng thời Pháp. Phương án xây dựng là làm thế nào vẫn giữ được dáng dấp cổ, thời gian xây dựng văn phòng vẫn làm việc được và trong đây có 1 khách sạn đang vận hành.
Thời kỳ đây, công nghệ xây dựng rất hạn chế, chưa kể việc xin giấy phép xây dựng cũng là vấn đề. Nhưng từ công trình đây, chúng tôi mới có thời cơ để nhận được một vài công trình sau này.
– Và ông thấy làm dự án ở nước ngoài khác như thế nào so có Việt Nam?
Trước hết chúng ta có thể tin vào trình độ kỹ thuật, công nghệ quản lý của Việt Nam. Về năng lực xây dựng nhà cao tầng thì khả năng của mình nổi bật so có nhiều đơn vị xây dựng khác do ở một vài nước không có nhiều công trình cao tầng như Việt Nam trong GĐ vừa rồi hoặc nếu có cũng chia ra rất nhiều nhà thầu.
Tuy nhiên, vừa rồi, họp tổng kết có Bộ Xây dựng tôi có gửi kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo đề nghị một vài bộ ngành cung cấp tài liệu dồi dào, dễ làm thủ tục cho doanh nghiệp đầu tư ra nước ngoài vì giai đoạn này thủ tục mất rất nhiều thời gian.
Bên cạnh đây, tham tán thương mại của Việt Nam ở một vài nước cũng nên nắm được tình hình xây dựng của một vài nước, cung cấp tài liệu để chúng ta nắm được.
Tham tán thương mại giai đoạn này chủ yếu xuất khẩu một vài mặt hàng Việt Nam nhưng dường như chưa nghĩ đến xuất khẩu xây dựng. Thực tế là ngành xây dựng của Việt Nam có thể xuất khẩu được, có thể thành ngành kinh tế mũi nhọn.
Nếu mình coi đây là ngành kinh tế mũi nhọn thì mỗi bộ ngành đều sẽ có vai trò, tính năng, khả năng phục vụ cho chiến lược, tổng lực được thì sẽ phát huy tốt. Ví dụ như giai đoạn này, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội quản lý lực lượng lao động lớn, xuất khẩu ra nước ngoài nhiều, trong đây có lao động trong ngành xây dựng.
Nhưng theo tôi được biết thì lao động ngành này khi về nước đa phần không có việc làm trong ngành xây dựng mà lại chuyển sang ngành khác. Đó là sự lãng phí. Bộ nên phối hợp có một vài doanh nghiệp, nhà thầu có kế hoạch làm ở nước ngoài để cung cấp ngược lại lực lượng đây.
4. Phân chia lợi ích là 1 trách nhiệm, người chia phải công bằng
– Học kiến trúc rồi làm về xây dựng, ông nghĩ như thế nào khi người ta nói “dân” kiến trúc có điểm mạnh là đam mê thì làm đến cùng nhưng cũng có cái tôi rất lớn, không khéo léo?
Tôi nghĩ mình cứ sống chân thật, hướng đến cùng đồng, làm gì thì hiểu rõ hơn ai hết ý nghĩa của từng việc.
Tôi cũng may mắn có nhiều cùng sự dành tình cảm, nhiều bạn trai doanh nghiệp của tôi hơn tôi yêu nó. Họ làm việc cho doanh nghiệp mà tâm huyết có doanh nghiệp hơn cả người sinh ra nó, giống như việc không phải con của mình mà mình thương nó vậy.
– Triết lý quản trị của ông, để dung hòa một vài mối quan hệ và lợi ích trong tổ chức ra sao, thưa ông?
Tôi luôn nghĩ đến sự công bằng. Trong doanh nghiệp hay có mâu thuẫn trong vấn đề lợi ích, phân chia. Tôi nghĩ cái một vàih mình phân chia lợi ích là 1 trách nhiệm và cả nghệ thuật. Mình phải biết một vàih thực hiện làm sao để đạt được công bằng nhất.
Tôi nghĩ doanh nghiệp cần xây dựng 1 quy chế rõ ràng về khen thưởng, ngạch bậc lương bổng để làm sao đo lường được năng lực nhân viên rồi xác định mức thưởng có định lượng rất cao, đây là bí kíp của tôi.
– Vậy người được thưởng nhiều nhất ở Hoà Bình từng là bao nhiêu?
Theo năm thì dao động một vài tháng lương bổng thôi nhưng thưởng theo dự án có thể lên đến vài tỷ, tuỳ vai trò, tuỳ dự án.
5. Thứ hạng trên sàn chứng khoán không có nhiều ý nghĩa
– Người ta bầu ông Lê Viết Hải là người giàu trên sàn chứng khoán. Ông thấy như thế nào?
Tôi thì không quan tâm lắm. Thứ hạng thì càng không có ý nghĩa gì, nhất nhì cũng có vai trò gì lắm đâu vì chẳng phải nhất nhì địa cầu. Người ta có vài chục tỷ USD, mình có vài chục nghìn tỷ đồng cũng đâu có ý nghĩa gì, đây không phải là mối bận tâm của tôi. Hơn nữa tôi thấy số tiền có được trên sàn chứng khoán thì mình cũng có xài được đâu. Đại gia đen đủi năm 2017: ‘
Mối quan tâm của tôi chỉ là có 1 mật độ để chắc chắn cho doanh nghiệp có thể đưa ra các chọn lọc đúng hướng. Hoà Bình giờ có rất nhiều cổ đông, nếu không có mật độ hợp lý thì có quy chế quản lý của một vài doanh nghiệp đại chúng này thì khó có thể đưa ra chọn lọc quan trọng.
– Có doanh nhân từng nói đại ý là giờ thì không nghĩ đến là kiếm được bao nhiêu tiền nữa mà sẽ nghĩ đến việc để lại được gì. Góc nhìn của ông về tiền?
Tiền có tôi không quan trọng. Thứ tôi cần là có 1 năng lực tài chính vững để chắc chắn cho doanh nghiệp nếu vướng vào các khi gặp khó, như vừa rồi phải mua cổ phiếu thì tôi cũng phải có 1 nguồn, khả năng huy động tài chính như thế nào để hỗ trợ thực hiện các công việc giúp cải thiện tình hình doanh nghiệp.
– 30 năm làm doanh nhân, ông thấy mình được và mất gì?
Niềm vui là khi điều mình làm được nhớ đến. Nhưng điều tôi thấy hối hận nhất là không có nhiều thời gian dành cho gia đình. Một ngày làm việc mười mấy tiếng nhưng ít có thời gian để hưởng thụ. Song cũng có thể bởi thế mà các khi thảnh thơi hưởng thụ mình thấy sự hưởng thụ đây có giá trị, chất lượng hơn. Còn thật sự thì tôi không thấy tha hồ để đi chơi quá nhiều khi mà nhiều người đang tùy thuộc vào chọn lọc, trách nhiệm, công việc của mình.
– Ở tuổi của ông, 1 số doanh nhân đã nghĩ đến chuyện nghỉ ngơi hay cân nhắc chọn thế hệ kế cận rồi, ông thì sao?
Tôi cũng đã có dự trù cho lực lượng kế tiếp và giai đoạn này cũng đã sẵn sàng để tiếp nhận. Hiện nay đa số mọi người đều ủng hộ phương án chưa giao cho con vì để chúng cần thêm thời gian trưởng thành, học hỏi. Tôi cũng nghĩ không nhất thiết phải là con cái sẽ kế nghiệp mình. Cấp phó của tôi giai đoạn này cũng là các người có triển vọng.
– Có vẻ như dáng đi, thao tác của ông mật độ nghịch có tốc độ nói vì ông nói chậm so có người khác nhưng đi thì lại rất nhanh?
(Cười). Tôi nói chậm do có 1 điểm yếu đây là vốn từ không nhiều nhưng lại muốn dùng từ để diễn đạt nó chính xác nhất chứ không dùng từ ngữ gần đúng. Có khi tôi nói nhanh nếu đây là ngữ cảnh có thể nói chuyện dễ dãi. Còn một vàih nói và dáng đi “mật độ nghịch” nhau, có lẽ đây là sự bù trừ.
– Cảm ơn ông!
Tìm hiểu thêm tài liệu dự án canhosunwahpearl.edu.vn
Bài viết liên quan
