(Canhosunwahpearl.edu.vn) Trao đổi có Canhosunwahpearl.edu.vn, nhiều chuyên gia kinh tế nhận định rằng, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) từng là “quả đấm thép”, là “con bò sữa” của ngành kinh tế, nhưng do quản lý lỏng lẻo đã bị 1 số cán bộ biến thành nơi “rút ruột”, gây thất thoát không nhỏ cho ngân sách Nhà nước.
PVN từ “con bò sữa” trở thành nơi “rút ruột” ngân sách? (Ảnh: I.T)
PVN đầu tư “quá tay”?
Trao đổi có Canhosunwahpearl.edu.vn, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh (Học viện Tài chính) cho rằng, trước đó Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng đã phải ra chọn lọc xử bắn 1 đồng chí lãnh đạo quân đội để giữ trong sạch đội ngũ và giữ yên lòng quân dân trong kháng chiến. Sau này, khi để xảy ra vấn đề trong triển khai cải một vàih ruộng đất, chính mình Bác Hồ cũng đứng ra xin lỗi trước nhân dân và nhận trách nhiệm trước Đảng.
Rõ ràng, về mặt qui định Đảng vẫn luôn xử lý bất kỳ 1 cá nhân nào cố tình làm sai, gây hậu quả nghiêm trọng cho đất nước chứ không phân biệt người đó làm chức vụ gì. Vấn đề là phải tham khảo một vài sai phạm đó ở mức nào chứ chẳng thể có miễn trừ có lãnh đạo cao cấp.
Các chuyên gia kinh tế cho rằng, ông Đinh La Thăng dù ở PVN thời gian không dài nhưng thời điểm đó PVN lại có nhiều sai phạm (Ảnh: IT)
Theo TS Đinh Trọng Thịnh, thực ra thời gian ông Đinh La Thăng ở PVN cũng không quá dài. Tuy nhiên, trong dao động thời gian đó Tập đoàn này có nhiều sai phạm. Tất nhiên, cũng cần phải nhìn nhận toàn diện, thời điểm đó PVN vẫn là “quả đấm thép” đóng góp cho ngân sách Nhà nước. Do đó, một vài đề xuất đầu tư thi công, thăm dò dự án… thường PVN cứ đề xuất là được chấp thuận.
Ngoài ra, khi đó Việt Nam cũng chưa có chủ trương cấm một vài công ty Nhà nước không được đầu tư ngoài ngành. Do đó, hầu như một vài công ty Nhà nước đều mong muốn đầu tư vào một vài lĩnh vực khác, và dĩ nhiên PVN cũng không phải là ngoại lệ.
Ông Đinh Trọng Thịnh phân tích, nói về qui định thì một vài dự án PVN đầu tư đều có tính chất chiến lược cho nền kinh tế, ví dụ nhà máy xơ sợi Đình Vũ, về chủ trương hoàn toàn rất đúng đắn. Vì nhà máy này có thể tạo ra cho ngành sản xuất vải và ngành dệt may Việt Nam cơ sở phát triển bền vững, khi cung cấp được 1 phần nguyên liệu cho dệt may.
Tin liên quan
Tuy nhiên, khi triển khai, thực thi cụ thể dự án đó thì lại có nhiều vấn đề. Từ hình thức triển khai, sử dụng công nghệ, nhà thầu… đều gặp gặp khó, dẫn tới đội vốn, phát triển chậm độ… Do đó, khi nhà máy đưa vào vận hành đã bị mất thời điểm, một vài sản phẩm giá thành cao, càng làm càng thua lỗ. Ở góc độ nào đó, ông Đinh La Thăng cũng phải chịu trách nhiệm giám tiếp trong dự án này chứ không phải trực tiếp.
Hay đối có dự án Nhà máy lọc dầu Dung Quất hay 1 số nhà máy nhiên liệu sinh học. Nếu nhìn lại thời điểm đầu tư cho một vài dự án, giá dầu thô địa cầu lên tới trên 100USD/thùng, việc tìm kiếm nguyên liệu thay thế cho dầu mỏ là rất cần thiết. Nếu không tìm hiểu sản xuất xăng sinh học, tới thời điểm nào đó chúng ta hết dầu thô thì phải làm thế nào?
Tuy nhiên, việc chỉ định thầu thực hiện dự án lại khiến một vài dự án này phát triển chậm độ. Nếu một vài dự án nhà máy nhiên liệu sinh học này đi vào sản xuất ngay khi giá dầu thô còn hơn 100 USD/thùng thì đảm bảo không lỗ. Chính vì quá trình thực hiện bị kéo dài, phát triển chậm độ, nên khi dự án đi vào vận hành, giá dầu giảm dẫn tới lỗ chồng lỗ. Việc sử dụng công nghệ được phân tích là lạc hậu, nếu xét về góc độ tổng chỉ huy, ông Đinh Là Thăng cũng có phần trách nhiệm.
Xét về việc góp vốn đầu tư vào Oceanbank, không chỉ Việt Nam mà ở một vài nước trên địa cầu đều đầu tư vào ngân hàng vì lợi nhuận ở lĩnh vực này rất cao. Tất cả một vài công ty Nhà nước đều muốn có ngân hàng và đầu tư vào ngân hàng. Do đó, một vài quốc gia trên địa cầu đều cẩn thận khi cho một vài công ty tham dự đầu tư vào ngân hàng, vì đó không chỉ là huyết mạch của nền kinh tế mà còn có lại lợi nhuận lớn.
PVN cũng không tính toán được kinh doanh ngân hàng cũng rất khốc liệt, nếu không cẩn thận thì lỗ cũng sẽ nhanh hơn kinh doanh sản xuất rất nhiều. Khi PVN đầu tư vào Oceanbank cũng đã có chọn lọc đầu tư “quá tay” so có mức một vài cơ quan công dụng cho phép.
Nhà máy sản xuất xơ sợi polyester của PVN cũng phải dừng vận hành do sản xuất ra sản phẩm giá thành cao, gây thua lỗ. (Ảnh: IT)
Bài học lớn và đau xót
Còn PGS.TS Nguyễn Văn Nam – nguyên Viện trưởng Viện tìm hiểu Thương mại cho rằng, một vài tài liệu của cơ quan điều tra liên quan tới ông Đinh La Thăng đã chỉ ra rất rõ, đó là trách nhiệm trong việc góp vốn vào Oceanbank 800 tỷ đồng khiến PVN mất trắng; một vài dự án làm xăng sinh học, nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2 gây thiệt hại hàng nghìn tỷ đồng là quá lớn.
| Trong 12 dự án yếu kém ngành công thương, PVN chiếm nhiều nhất có 5 dự án. Trong đó, có 3 dự án sản xuất nhiên liệu sinh học ở Phú Thọ, Bình Phước và Quảng Ngãi; 2 dự án khác là nhà máy sản xuất xơ sợi polyester Đình Vũ và nhà máy Dung Quất. |
Tại sao PVN thời kỳ đó có thể làm được bởi thế? Chính là vì kinh doanh khai thác dầu khí khi đó rất thuận lợi. Khi mới làm dầu khí, 1 chuyên gia nước ngoài đã nói có chúng ta “Ai làm dầu khí cũng sẽ có thành tích cao, chỉ đào dầu lên phân phối sao thành tích lại không cao được”.
“Thực tế, việc phân phối tài nguyên, thứ mà cả địa cầu đều rất cần thì chẳng có gì là gặp khó cả. Có thể chính từ thuận lợi ấy tạo ra tâm lý có 1 số người quản lý ngành, sống trên “đống tiền” nên có hiện trạng khai báo tăng giá thành để rút ruột ngân sách, gây thất thoát cho Nhà nước”, ông Nam nhận định.
Cũng theo ông Nam, do lợi nhuận rất lớn nên một vài cán bộ làm ở ngành này thường tìm đủ mọi cớ để vẽ ra, làm đội vốn, có dự án đội vốn gấp đôi… “Đó là một vàih “ăn cắp” hợp pháp, vì cứ báo cấp trên đội vốn nhưng thực chất là một vài khoản thất thoát đó lại vào túi 1 số cá nhân. Cung một vàih như thế, nếu nói tài giỏi chính là nghĩ một vàih rút ruột ngân sách Nhà nước chứ không phải là tài trong kinh doanh”, ông Nam nhấn mạnh.
Ông Nam cũng cho rằng, nhìn lại thời điểm bắt đầu Nhà nước tập trung đầu tư phát triển công nghiệp đến nay thì cứ công ty nào được đầu tư lớn lại càng kém cỏi, điển hình như Vinashin, Vinalines và bây giờ mới “đụng” tới PVN…
Tin liên quan
“PVN được xác định là “con bò sữa” để nuôi ngân sách Nhà nước. Nhưng đáng buồn là do do việc quản lý ở đó quá lỏng lẻo nên đã để xảy ra hiện trạng rút ruột ngân sách”, ông Nam bức xúc.
TS. Lưu Bích Hồ – nguyên Viện trưởng Viện Chiến lược Phát triển (Bộ KHĐT) cho rằng, PVN là tập đoàn kinh tế danh tiếng của đất nước nhưng để xảy ra hiện trạng như giai đoạn này là rất nghiêm trọng. Qua đó, Nhà nước cần phải tham khảo lại việc quản lý một vài công ty, tập đoàn kinh tế Nhà nước chứ không chỉ riêng PVN.
“Đây là bài học lớn, đau xót cho công tác quản lý của Nhà nước, nó không chỉ ảnh hưởng tới kinh tế, gây thất thoát hàng nghìn tỷ mà quan trọng hơn là ảnh hưởng tới danh tiếng của Đảng. Do đó, cần phải xử lý nghiêm minh, đúng người đúng việc, không né tránh, không châm chước. Đặc biệt, cần tìm một vàih thu hồi 1 phần vốn nhà nước bị thất thoát để tạo được sự đồng thuận của xã hội”, ông Lưu Bích Hồ nói.
Tìm hiểu thêm tài liệu dự án canhosunwahpearl.edu.vn
Bài viết liên quan
