(Canhosunwahpearl.edu.vn) “Việc công khai, minh bạch trong 1 vài dự án BT là rất quan trọng, nó tạo ra hiệu quả cao, tránh được lợi ích nhóm, loại bỏ tiêu cực và hạn chế việc tận dụng sự quen biết, nể nang”, Chủ tịch Nguyễn Thành Phong nói.
Sáng 7.11, Chủ tịch Nguyễn Thành Phong đã chủ trì Hội nghị thảo luận về cơ chế thực hiện 1 vài dự án theo hình thức đối tác công tư (BT) và biện pháp tạo quỹ đất, nguồn lực tài chính để đầu tư phát triển hạ tầng.
Chủ tịch Nguyễn Thành Phong chỉ đạo ở Hội nghị. Ảnh: Hồ Văn
Công khai để tránh tiêu cực, lợi ích nhóm
“Thời gian vừa qua 1 vài dự án BT cũng đạt được kết quả tich cực, góp phần phát triển cho đô thị về hạ tầng giao thông, môi trường và thông qua BT giải quyết nhiều bức xúc về hạ tầng. Nhưng đô thị cũng đối mặt có nhiều bất cập, mặt trái mà mô hình này có lại. Vì vậy, 1 vài dự án BT phải thực hiện theo hướng công khai minh bạch. Sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên nhà nước nhưng cũng phải đã đi vào hoạt động môi trường đầu tư hiệu quả, không cản trở nhà đầu tư”, ông Phong chỉ đạo.
Cũng theo ông Phong, qua phát biểu của 1 vài chuyên gia, đại biểu nổi lên 5 yếu tố chinh: Một là vai trò của cơ quan tính năng: xây dựng 1 khung pháp lý minh bạch là bộ khung cho dự án BT, chắc chắn minh bạch, hiệu quả, phân chia rủi ro, hạn chế rủi ro tiềm tàng.
Thứ 2, chọn lọc 1 vài đối tác tư nhân phù hợp, thành công của dự án BT tùy thuộc lớn vào sự chọn lọc; có nhiều nhà đầu tư chọn BT, bài toán tốt là chọn nhà đầu tư hiệu quả. “Trước đấy có 1 dự án chống ngập, nhà đầu tư cam đoan tạm ứng vốn trước sau đây ngân sách đã đi vào hoạt động lại bằng hợp đồng BT. Nhưng sau đây kiểm tra lại thì nhà đầu tư này không đạt mọi tiêu chí, thành ra phải từ chối. Tôi kể việc này để nói chọn lọc phù hợp là vậy. Những công ty có năng lực vững mạnh, đủ vốn kiến trúc, xây dựng, xây dựng… thì hiệu quả BT cao”, ông Phong lý giải.
Nhân tố thứ 3 là nhận dạng và phân bổ rủi ro phù hợp, hạn chế 1 vài rủi ro tiềm tàng, giải quyết hài hòa lợi ích nhà nước – công ty. Không chuyển hết rủi ro cho nhà đầu tư, có các cái nhà nước phải hưởng ứng chịu thiệt và người dân chia sẻ.
Thứ 4 là tính minh bạch. “Điều này rất quan trọng có dự án BT. Nó tạo ra hiệu quả, tránh trường hợp lợi ích nhóm, tận dụng sự quen biết, ngăn ngừa và loại bỏ tiêu cực trong BT”, ông Phong nói.
Thứ 5, công tác quản lý BT, để hiện trạng tiêu cực, quan liêu, kém hiệu quả… thì phải tính đến trách nhiệm công tác quản lý, xác định đúng trách nhiệm để xử lý.
Ông Phong cũng tiết lộ có các mảnh đất đẹp, rất nhiều nhà đầu tư quan tâm. Nếu không quản lý khéo, dễ rơi vào hiện trạng tiêu cực, chủ trương phải đấu giá, không BT đổi các mảnh đất này được. “Tôi có thảo luận anh Lê Hoàng Châu (Chủ tịch hiệp hội bất động sản TP.HCM), thực ở có các mảnh đất vùng lõi đẹp, đất vàng… rất nhiều nhà đầu tư muốn BT, nhưng tôi có tư 1 vàih trưởng ban yêu cầu phải đấu giá, không BT. Có thể nhiều nhà đầu tư buồn, nhưng cơ chế phải rõ ràng”, ông Phong khẳng định.
Theo kế hoạch, từ năm 2016 – 2010 đô thị có nhu cầu đầu tư lớn có tổng vốn dao động 850 ngàn tỷ, trong đây khả năng ngân sách chỉ cung cấp được 20%. Để huy động nguồn lực xã hội hóa như hình thức BT theo Chủ tịch UBND Nguyễn Thành Phong phải tính toán cực kỳ cẩn trọng, nghiêm ngặt để sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên đất đai.
“Suy cho cộng, đất đai rất quan trọng vì bản chất nó là ngân sách. Khi triển khai BT phải cực kỳ tính toán có hiệu quả”, ông Phong cho hay.
Chỉ định thầu làm thất thoát tài sản công
Theo ông Lê Hoàng Châu – Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP.HCM, xã hội hóa phát triển hệ thống hạ tầng theo hình thức PPP, BT, BOT… huy động được nguồn vốn lớn, đâyng góp vào phát triển đô thị cũng như cả nước. Bên cạnh mặt tích cực, việc chỉ định nhà đầu tư cho 1 vài khu đất vàng… nguồn vốn nhà đầu tư chỉ chiếm 10% còn 90% toàn vốn vay ảnh hưởng đến nguồn vốn đầu tư. Trong khi đây lại thiếu cơ chế kiểm soát, tạo điều kiện cho nhà đầu tư hưởng lợi hai lần.
“Dự toán công trình, 1 vài khu đất đối ứng cũng do nhà đầu tư đề xuất… bởi thế họ đạt được lợi ích hai lần. Để cho nhà thầu, nhà đầu tư chủ động cả 2 GĐ, nhà nước chỉ giám sát là nhà nước, xã hội chịu thiệt. Nguồn vốn đối ứng là tài sản công, không đấu thầu mà chỉ định thầu khi đối ứng là thất thoát tài sản công”, ông Châu bức xúc.
Theo đây, ông Châu kiến nghị phải đấu giá công khai, minh bạch có 1 vài hình thức PPP, BT, kể cả 1 vài khu đất vàng đối ứng cũng phải đấu giá và yêu cầu hạn chế tối đa việc chỉ định thầu.
Giám đốc Sở KH-ĐT TP.HCM Sử Ngọc Anh báo cáo về 1 vài dự án BT ở hội nghị. Ảnh: Hồ Văn
Theo Sở KH-ĐT, thông qua hình thức BT trong GĐ 2015 – 2017, đô thị đã huy động được 20.338 tỷ đồng từ khu vực tư nhân để đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng, cung cấp nhu cầu phát triển kinh tế-xã hội trong điều kiện ngân sách đô thị còn hạn chế. Qua triển khai, đô thị đã đã đi vào hoạt động các dự án như: cầu Phú Mỹ 2; cầu Sài Gòn 2; mở rộng cao tốc Hà Nội, các con phố Phạm Văn Đồng, nhà máy xử lý nước thải Tham Lương-Bến Cát… góp phần thực hiện 7 chương trình đột phá của đô thị.
Cũng theo Sở KH-ĐT, dù có nhiều hiệu quả nhưng 1 vài dự án theo hình thức PPP, BT… vẫn chưa khai thác hết tiềm năng của đô thị. Có rất nhiều nhà đầu tư muốn khai thác hình thức BT nhưng hiện quỹ đất và ngân sách hạn chế. Khó khăn trong đền bù giải tỏa cũng gây ức chế cho công ty khi dự án kéo dài, chậm trễ.
Các chuyên gia, nhà đầu tư cũng cho rằng, thực hiện BT còn vướng quá nhiều thủ tục khiến thời gian kéo dài. Một dự án phải trải qua 6 GĐ từ khâu chấp thuận chủ trương, lập đề xuất dự án cho đến quyết toán dự án… Đây là các rào cản gây quan ngại và chán nản cho nhà đầu tư khi kêu gọi đầu tư từ 1 vài thành phần kinh tế trong xã hội.
Tìm hiểu thêm tài liệu dự án canhosunwahpearl.edu.vn
Bài viết liên quan
