(Canhosunwahpearl.edu.vn) Cuối tuần qua, truyền thông dẫn nguồn tin từ Cục thuế TP.HCM về sự kiện Uber bị truy thu thuế hơn 66 tỷ đồng. Điều này đã lôi kéo sự quan tâm của nhiều độc giả. Độc giả Minh Mẫn (TP. Hồ Chí Minh) đã gửi tới Canhosunwahpearl.edu.vn bài viết, biểu hiện quan điếm cá nhân của tác giả, là góc nhìn về pháp nhân của Uber và vấn đề nộp thuế ở Việt Nam.
Uber và sự kiện bị truy thu thuế ở Việt Nam (Ảnh: IT)
“Gia phả” nhà Uber
Tổ tiên của Uber là “Uber Technologies Inc.” sinh ra ở San Francisco, California, Hoa Kỳ. Tôi đặt tên cho nó là “Uber USA”. “Uber USA” thành lập “Uber International C.V” ở Bermuda (1 hòn đảo thuộc Anh ở Đại Tây Dương, gần lãnh thổ nước Mỹ). Tôi đặt tên cho nó là “Uber Bermuda”. “Uber Bermuda” sinh ra “Uber B.V” ở Hà Lan. Người em song sinh của “Uber B.V” cũng được ra đời trên mảnh đất này, đấy là “Uber International B.V”. Cũng ở đấy, “Uber International B.V” tiếp tục sinh ra “Uber International Holdings B.V”.
Năm 2014, “Uber International Holdings B.V” đến TP. HCM và sinh ra doanh nghiệp thế hệ thứ 5 và đặt tên là Công ty TNHH Uber Việt Nam.
Như vậy, “Uber Việt Nam” gọi “Uber International B.V” (Hà Lan) là “bà ngoại” và gọi UBer Bermuda là “bà cố”.
Chữ “B.V” sau tên doanh nghiệp là từ viết tắt của “Besloten Vennootschap” có nghĩa là trách nhiệm hữu hạn. Nó giống như “GmbH” của Đức, “LLC” của Mỹ, “Ltd” của Anh, “BHD” của Mã Lai và “TNHH” của Việt Nam.
Pháp nhân khai thác dịch vụ ở Việt Nam
Mặc dù Uber đã thành lập pháp nhân ở Việt Nam là Công ty TNHH Uber Việt Nam nhưng doanh nghiệp này không trực tiếp khai thác dịch vụ mà chỉ làm 1 số việc do Uber B.V Hà Lan (em của “bà ngoại”, xem gia phả ở trên) uỷ quyền và tiếp thị, nghiên cứu kỹ phân khúc. Pháp nhân trực tiếp cung cấp dịch vụ ở Việt Nam là Uber B.V (Hà Lan), làm việc dưới danh nghĩa nhà thầu.
Quyết định truy thu thuế của Cục thuế TP. Hồ Chí Minh là tiến hành cho Uber B.V Hà Lan chứ không phải Uber VN.
Tác giả bài viết Minh Mẫn chia sẻ quan điểm về Uber có Canhosunwahpearl.edu.vn: (Ảnh tác giả cung cấp)
Vì sao Uber thành lập doanh nghiệp con ở Hà Lan
Bermuda là thiên đường thuế. Tại đấy, doanh nghiệp được miễn thuế lương doanh nghiệp. Đó là nguyên do Uber chọn nơi đấy để thành lập pháp nhân. Uber Bermuda gần như không có nhân viên làm việc.
Hà Lan không đánh thuế đối có lương từ tác quyền (royalty payment). Uber thành lập 2 doanh nghiệp ở Hà Lan. Công ty này trả tiền tác quyền cho doanh nghiệp còn lại. Uber B.V, doanh nghiệp có lương trực tiếp từ việc cung ứng dịch vụ ở Việt Nam phải trả tiền tác quyền cho Uber International B.V (Bà ngoại của Uber Việt Nam). Từ đấy, lương được chuyển về Bermuda để hưởng chính sách bán hàng miễn thuế của quốc gia này.
Một nguyên do nữa là Hà Lan và Việt Nam có ký kết Hiệp định tránh đánh thuế 2 lần vào năm 1995. Theo đấy, Uber B.V đã nộp thuế lương ở Hà Lan thì không phải nộp thuế lương ở Việt Nam và ngược lại. Đây là nguyên do Uber lấy pháp nhân Hà Lan (Uber B.V) làm việc ở Việt Nam chứ không lấy pháp nhân Việt Nam (Uber VN).
Uber BV nộp thuế ở Việt Nam như thế nào?
Uber chính thức làm việc ở Việt Nam từ 2014. Uber Việt Nam cũng thành lập vào tháng 8.2014. Nhưng Uber không kê khai và nộp thuế ở Việt Nam. Đến tháng 10.2016, Uber B.V Hà Lan mới đăng ký kê khai thuế ở Việt Nam có mã số thuế là 0313994053.
Từ đấy, Bộ Tài chính chọn lọc 1 sốh tính thuế đối có Uber B.V tiến hành biện pháp tính trực tiếp trên tổng doanh thu. Theo đấy, Công ty Uber Hà Lan sẽ được tính thuế GTGT trên doanh thu được hưởng theo mật độ là 3%. Thuế Thu nhập doanh nghiệp trên doanh thu được tính theo mật độ 2%. Về phần thuế phải nộp của 1 số tài xế, họ phải nộp theo tỉ lệ 3% đối có thuế GTGT và 1,5% đối có thuế lương cá nhân trên doanh thu được hưởng.
Theo nội dung chọn lọc của Cục thuế TP. HCM thì số tiền hơn 66 tỷ đồng gồm số thuế của tài xế mà Uber B.V phải nộp thay hơn 40 tỷ đồng, thuế nhà thầu của Uber B.V hơn 10 tỷ đồng, tiền phạt chậm nộp và tiền phạt vi phạm hành chính. Số tiền thuế truy thu này là tính cho thời gian làm việc từ 2014 đến 10.2016. |
Uber trả lương cho tài xế hay tài xế trả lương cho Uber?
Trước hết, Uber không phải là doanh nghiệp taxi mà tài xế là người làm công ăn lương nên không có chuyện Uber trả lương cho tài xế. Trong trường hợp này, Uber là đơn vị trung gian môi giới giữa người cung cấp dịch vụ (tài xế) và người sử dụng dịch vụ (hành khách). Do đấy, tài xế phải có nghĩa vụ trả cho Uber 20% doanh thu, khoản này được xem là tiền hoa hồng.
Mà qui định khấu trừ thuế lương ở nguồn thì tổ chức trả lương phải có nghĩa vụ khấu trừ thuế và kê khai nộp cho Nhà nước. Trong trường hợp này, tài xế phải có nghĩa vụ khấu trừ thuế nhà thầu của Uber B.V. Nhưng hàng nghìn tài xế phải có nghĩa vụ kê khai và nộp thuế thay cho Uber là không khả thi trong khi việc kê khai và nộp thuế cho chính bản thân họ còn chưa thực hiện được. Ở 1 số quốc gia phát triển thì khác. Các tài xế Uber ở Úc phải tự kê khai và nộp thuế GST (goods and service tax).
Tài xế và Uber , ai phải có nghĩa vụ kê khai và nộp thuế?(Ảnh: IT)
Tài xế và Uber , ai phải có nghĩa vụ kê khai và nộp thuế?
Theo khoản 2, Điều 4, Chương 1 Thông tư 103/2014/TT-BTC thì nhà thầu nước ngoài không có nghĩa vụ kê khai nộp thuế nhà thầu cho chính mình và dĩ nhiên cũng chẳng thể kê khai, khấu trừ và nộp thay phần thuế của tài xế.
Theo công văn 2529/BTC-CST của Bộ Tài chính thì tài xế chạy Uber phải có nghĩa vụ khai thuế cho mình và khấu trừ nộp thay cho Uber theo quan điểm nêu trên. Nhưng điều này không khả thi ở Việt Nam.
Trước sự bất cập này, Bộ Tài chính đã ban hành công văn số 11828/BTC-CST để giải đáp. Theo đấy, Uber B.V Hà Lan uỷ quyền cho Uber Việt Nam kê khai và nộp thuế thay. Đồng thời, Uber Việt Nam cũng khấu trừ và kê khai nộp thuế thay cho tài xế. Tuy văn bản này thiếu cơ sở pháp lý nhưng nó đã giải quyết được vấn đề về kê khai nộp thuế của Uber.
Tài xế có phải là người kinh doanh hay không?
Uber là mô hình của kinh tế chia sẻ. Uber huy động 1 số người có xe nhàn rỗi tham dự để có thêm lương. Như vậy, tài xế của Uber không phải là người kinh doanh chuyên nghiệp không ngừng nghỉ cung cấp dịch vụ này theo quy định ở Nghị định 39/2007/NĐ-CP. Do đấy, 1 sốh tính thuế 3% GTGT và 1.5% TNCN tiến hành cho tài xế của Uber là không chính xác.
Mặt khác, nếu cho rằng tài xế Uber là người kinh doanh thì chỉ 1 số người kinh doanh có lương trên 100 triệu đồng mỗi năm mới phải nộp thuế. Do đấy, sinh viên chạy xe khi có thời gian rảnh để kiếm thêm lương (dưới 100tr/năm) mà phải nộp thuế 4.5% doanh thu là không thích hợp (Quy định ở khoản 2, Điều 1, Thông tư 92/2015/TT-BTC).
Nếu tài xế Uber không phải là người kinh doanh thì khoản lương này gọi là thù lao. Mà thuế TNCN tiến hành cho lương từ thù lao khi lương từ 2.000.000 VND/lần trở lên. Trong khi đấy, tài xế Uber chẳng thể có lương 2.000.000 VND/lần chở khách. Quy định này được giải đáp ở điểm i, khoản 1, Điều 25, Thông tư 111/2013/TT-BTC.
Do đấy, dù có xem tài xế là người kinh doanh hay không thì 1 sốh tính thuế đối có tài xế như công văn của Bộ Tài chính là thiếu cơ sở pháp lý.
Truy thu thuế có đủ căn cứ?
Số tiền truy thu hơn 66 tỷ là phần thuế của Uber B.V và của tài xế. Đối có Uber B.V thì việc truy thu này là thích hợp. Đối có tài xế thì việc truy thu này không có cơ sở. Cục thuế TP. HCM không có căn cứ cho rằng Uber B.V đã khấu trừ số thuế này từ tài xế và giờ nộp lại cho Nhà nước. Thực tế là Uber B.V đã không khấu trừ tiền thuế này từ tài xế từ 2014 đến 10.2016, mà không khấu trừ thì lấy đâu mà nộp lại. Còn nếu cho rằng Uber B.V đã sai khi không khấu trừ tiền thuế của tài xế thì cơ quan thuế có thể ban hành chọn lọc xử phạt vi phạm hành chính (nếu có đủ cơ sở pháp lý) đối có Uber B.V. Do đấy, việc buộc Uber B.V nộp số tiền truy thu thuế của tài xế là không có căn cứ.
Uber và Taxi truyền thống, ai nộp thuế cao hơn? (Ảnh: IT)
Uber và Taxi truyền thống, ai nộp thuế cao hơn?
Thuế tiến hành cho Uber: GTGT: 3% – TNDN: 2% Thuế tiến hành cho taxi truyền thống: GTGT: 10% – TNDN: 20%.
Mới nhìn qua cứ ngỡ rằng Uber nộp thuế thấp hơn. Do tiến hành 2 biện pháp tính thuế khác nhau, 1 bên là trực tiếp và 1 bên là khấu trừ nên chẳng thể so sánh được. Tuy nhiên, theo cổng tài liệu điện tử của Bộ Tài chính thì Mai Linh và Thành Bưởi không phát sinh thuế GTGT phải nộp. Phần lớn doanh nghiệp taxi nộp thuế TNDN từ 0.01% đến 0.06% trên doanh thu. Cá biệt có Vinasun nộp thuế TNDN là 1.97% trên doanh thu (thấp hơn mức tiến hành cho Uber). Do đấy, thực ở Uber vẫn nộp thuế cao hơn doanh nghiệp taxi khác.
Uber và tài xế ai nộp tiền nhiều hơn?
Theo 1 sốh tính thuế mà Bộ Tài chính quy định thì Uber nộp 5% trên doanh thu và tài xế nộp 4.5%. Mới nhìn cũng nghĩ rằng tài xế nộp thuế ít hơn. Nhưng số thuế phải nộp trên doanh thu của mỗi chuyến xe thì Uber nộp 1% trên doanh thu từ hành khách (5% x 20%) và tài xế nộp 3.6% trên doanh thu (4.5% x 80%).
Như vậy, số tiền thuế tài xế nộp cao hơn Uber 3.6 lần. Nói tới thuế ai cũng nghĩ Uber nộp chứ ít ai nghĩ là tài xế nộp. Nhưng thực ở 1 số tài xế nộp nhiều hơn.
Tìm hiểu thêm tài liệu dự án canhosunwahpearl.edu.vn
Bạn có thể click vào đấy để so sánh toàn bộ giá của 1 số căn hộ bình thạnh