Những ngày qua, khi người dân Việt Nam đang bị cuốn theo cơn lốc hứng khởi có đội tuyển U23, cũng có 1 cơn bão khác âm thầm diễn ra, không kém phần quan trọng nhưng ít nhiều đã bị lờ đi. Nguyên nhân cũng chẳng thể đổ lỗi cho sự lôi cuốn U23, mà góp phần khá quan trọng là phát biểu hơi lạ của 1 vị quan chức đầu ngành quản lý việc tăng giá xăng – đã tăng tới hai lần chỉ trong vòng hai tuần của tháng.
Ngày 4.1.2018, giá xăng A95 đã âm thầm tăng 780 – 810 đồng/lít (tuỳ nguyên tắc) (1). Hai tuần sau, ngày 19.1.2018, lại tiếp tục lên giá. Giá phân phối xăng A95 của một vài cửa hàng Petrolimex ở TP.HCM tăng 290 đồng /lít, lên 20.990 đồng (2). Như vậy, chỉ hai tuần, giá A95 tăng hai lần, tổng cộng 1.070 – 1.100 đồng.
Giá xăng ở Thái Lan đã không cao hơn ở Việt Nam, như ông cục trưởng cục Quản lý giá bộ Tài chính phát biểu trước báo chí, trái lại còn thấp hơn.
Trong khi đó, theo báo Pháp Luật TP.HCM, ông Nguyễn Anh Tuấn, cục trưởng cục Quản lý giá bộ Tài chính, khi chia sẻ tài liệu về việc điều hành giá xăng dầu cho biết: “Đồng thời, qua theo dõi giá xăng dầu nửa đầu tháng 1.2018 cho thấy giá xăng A95 của 1 số nước trong khu vực có cao hơn giá xăng A95 của Việt Nam dao động từ 3.000 – 5.000 đồng/lít, như Thái Lan, Ấn Độ, Campuchia, Philippines” (hết trích).
Tình cờ đang ở Thái Lan, đọc được tài liệu này nhận ra rất khó hiểu. Trước tiên, chưa nói đúng sai về việc giá cao hơn thấp hơn. Không cần đứng ở địa điểm đầu ngành, chỉ có kiến thức cơ bản sẽ dễ thấy việc so sánh hai giá trị tuyệt đối ở đó không có ý nghĩa. Mà còn phải dựa trên kinh tế, lương đầu người của từng nước. Dân nước họ lương gấp vài lần dân mình thì giá xăng có đắt hơn 3.000 – 5.000 đồng, có tác động gì so có việc tăng giá ở mình hiện đang gặp khó hơn.
Nhưng cái khó hiểu lớn Bên cạnh đó, rất khó có thể đón nhận ở đó, là thực ở giá xăng A95 của Thái Lan không hề cao hơn Việt Nam 3.000 – 5.000 đồng như ông Nguyễn Anh Tuấn đã nói. Theo như quan sát ở tỉnh Chiang Rai ngày 28.1.2018, giá xăng không có chuyện lên xuống mấy tuần nay. Xăng A95 ở đó là 29,30 baht (hình đính kèm). Tính theo tỷ giá của Eximbank (ngày 27 vì 28 là chủ nhật không cập nhật, và mấy tuần gần đó, không có biến động nào về tiền baht), 1 baht Thái tương đương 703 đồng Việt thì giá xăng A95 bên Thái ở mức 20.598 đồng (nếu tính theo giá Eximbank phân phối ra 1 baht # 733 đồng thì có xê xích tăng 1 ít). Như vậy, thực ở so có xăng A95 giai đoạn này của Petrolimex ở TP.HCM là 20.990 đồng, giá phân phối bên Thái còn thấp hơn 392 đồng. Và vẫn còn thấp hơn 102 đồng so có giá cũ của A95 Việt Nam trước khi tăng lên 290 đồng vào ngày 19.1.2018. Vậy nên, chẳng thể hiểu Cục quản lý giá tính bằng một vàih nào, số liệu nào để cho ra kết luận giá xăng A95 Thái Lan (cùng có Ấn Độ, Campuchia…) “cao hơn 3.000 – 5.000 đồng/lít so có xăng A95 Việt Nam”!
Nhưng, điều đau đáu Bên cạnh đó không phải là lời phát biểu này, mà là các báo cáo, tài liệu vị lãnh đạo này đã nhận được, để từ đó tự tin chia sẻ có báo chí. Với cương vị quản lý đầu ngành, ông Nguyễn Anh Tuấn, cục trưởng cục Quản lý giá bộ Tài chính có thể không phải là người rị mọ đi tìm tài liệu giá xăng ở nước ngoài. Mà phải là nhân viên, chuyên viên cấp dưới báo cáo lên. Có khá nhiều vấn đề đặt ra, nhưng khuôn khổ ngắn gọn ở đó chỉ nêu hai điều.
Thứ nhất, hiện việc kiểm tra tài liệu ở nước ngoài, nhất là xứ cận kề có quá khó không? Bao nhiêu là mạng lưới một vài tham tán thương mại, cộng tác viên, phóng viên cắm ở văn phòng nước ngoài, tài liệu từ một vài trang mạng chính thống… Ở đó, có chăng sự coi thường dân trí của người mình trong thời buổi có thể gọi là “địa cầu phẳng” này không? Thứ hai, tác hại như thế nào của việc đưa tài liệu sai lệch về giá cả 1 mặt hàng thiết yếu bậc nhất nhì của xã hội – lại đang mùa bận rộn nhất trong năm, khi nhu cầu xăng dầu tăng mạnh mẽ nhất
Không chỉ ảnh hưởng đến danh tiếng, nhất là nếu có báo đài nước ngoài nào dịch thuật, chuyển đưa tin, mà còn ảnh hưởng đến tâm lý, chọn lọc của cán bộ lãnh đạo. Có khi nào vì thấy yên lòng có giá cả mặt hàng thiết yếu bên nước mình thấp hơn, so có nước ngoài có thể chăng sẽ cắt giảm sự quan tâm cao độ để tìm một vàih khắc phục để còn lo bao nhiêu chuyện khác… Còn về lòng dân, sức dân… khi mọi chuyện tỏ tường?
Những trăn trở trên đó còn chỉ là giả thuyết khi phát biểu trên tài liệu, báo cáo được dự trù bởi nhóm nhân viên, chuyên viên phòng ban dưới quyền, qua bao cấp bậc xét duyệt. Còn nếu đó thật sự là kết quả từ sự tự tìm hiểu, tìm tòi để chia sẻ có truyền thông của chính vị lãnh đạo đó, thì sẽ là 1 câu chuyện rất rất khác nữa. Thực sự không dám nghĩ tới!
Tìm hiểu thêm tài liệu dự án canhosunwahpearl.edu.vn
Bài viết liên quan
