Chuyện các nhà phân phối lẻ, phân phối hàng điện máy lấn sang kinh doanh dược phẩm bằng cách mua lại chuỗi phân phối lẻ thuốc tây hoặc phân phối thực phẩm tính năng không còn là chuyện trong “bóng tối” như hồi đầu năm. Họ có bí kíp mở chuỗi kinh doanh hàng kỹ thuật số, điện máy vốn đã được minh bạch trênphân khúc. Còn có ngành dược phẩm, liệu bí kíp đấy có đem lại doanh thu hay là nơi… đốt tiền?
Miền đất mới
Giữa tháng 7.2017, doanh nghiệp Thế giới số (Digiworld – DGW) chính thức ra mắt là nhà phân phối thực phẩm tính năng cho sản phẩm Kingsmen (sản phẩm tính năng tăng cường sinh lý nam) do Vinamedic (Việt Nam) sản xuất ở phân khúc Việt Nam. Theo biên bản ký kết giữa DGW và Vinamedic, DGW sẽ chịu trách nhiệm năm gói của dịch vụ phát triển phân khúc: đánh giá phân khúc và hoạch định chiến lược tiếp thị, triển khai tiếp thị, kho bãi – giao nhận – quản lý hàng hoá, phân phối và hậu mãi. Theo tài liệu từ DGW, hiện sản phẩm Kingsmen đã có mặt ở hơn 4.000 nhà thuốc, mục tiêu hết năm 2017 là 5.000 nhà thuốc, chủ yếu ở khu vực Đông Nam bộ và Tây Nam bộ. Sắp tới, DGW sẽ phân phối thêm 1 mặt hàng về sinh lý nữ. Tuy nhiên, tài liệu chi tiết chưa được tiết lộ. Gần đấy, chia sẻ có các cổ đông, ông Đoàn Hồng Việt, tổng giám đốc DGW cho rằng, nếu DGW tham dự tất cả các dịch vụ phát triển phân khúc, đến năm 2020, ngành hàng chăm sóc sức khoẻ của DGW được kỳ vọng tăng trưởng 100%/năm, có doanh số là 600 tỉ đồng.
Bà Nguyễn Thị Bạch Điệp xác nhận đã mua lại vô số tiệm thuốc tây có tên Long Châu, nhưng là chuyện kinh doanh cá nhân.
Không công khai chia sẻ tài liệu, nhưng giới kinh doanh cửa hàng thuốc tây ở TP.HCM đã biết bà Nguyễn Thị Bạch Điệp (tổng giám đốc FPT Shop) vừa đã đi vào hoạt động thủ tục mua lại vô số tiệm phân phối thuốc tây có tên là Long Châu. Đây là thương hiệu kinh doanh thuốc tây có địa điểm đẹp trên các con phố Hai Bà Trưng, Q.1, TP.HCM. Bà Điệp xác nhận tài liệu trên, nhưng từ chối chia sẻ tài liệu chi tiết về thương vụ này. “Đây là chuyện kinh doanh cá nhân”, bà Điệp nói ngắn gọn.
Câu chuyện bao giờ Thế Giới Di Động chính thức kinh doanh thuốc tây chỉ còn là thời gian. Ông Nguyễn Đức Tài, chủ tịch Thế Giới Di Động, bất bình khi doanh nghiệp chứng khoán TP.HCM công khai tài liệu chuỗi cửa hàng kinh doanh thuốc tây Phúc An Khang (viết tắt là PAK) đã thuộc về nhà phân phối lẻ này! Cách đấy vài hôm, Thế Giới Tiếp Thị có hỏi ông Tài về tài liệu trên, nhưng ông Tài trả lời: “Vụ này chưa xong nên chưa chia sẻ được. Xin lỗi”. Phản ứng gay gắt cũng như từ chối chia sẻ tài liệu là vậy, nhưng theo nhiều nguồn tin từ giới kinh doanh thuốc tây, Thế Giới Di Động đã đạt được thoả thuận mua lại chuỗi PAK từ hồi tháng 7.2017! Một nguồn tin giấu tên tiết lộ: “Sở dĩ họ chưa ra mắt gì về thương vụ này là còn chờ giấy phép kinh doanh dược phẩm vốn rất phức tạp nữa”. Một nguồn tin khác cho biết thêm: 1 người thân của ông Tài sẽ phụ trách mảng kinh doanh thuốc tây, trong phần hoá đơn điện tử của Thế Giới Di Động giờ đấy đã xuất hiện mảng hoá đơn dành cho PAK, đang viết lại giao diện web cho PAK! Cũng cần nói thêm, chuỗi phân phối lẻ thuốc tây PAK thành lập vào tháng 5.2006. Đây là 1 trong các chuỗi phân phối lẻ thuốc tây Thứ nhất ở phân khúc Việt Nam.
Liều có ăn nhiều?
Trong vòng mười năm trở lại đấy, bắt đầu hình thành các chuỗi phân phối lẻ thuốc tây có diện tích như: Minh Châu, Nhị Trưng, Phano, PAK, Pharmacity… có vốn điều lệ từ vài chục đến hàng trăm tỉ đồng. Dù lớn đến mức độ nào, chưa có chuỗi nào chiếm được 2% thị phần của 1 phân khúc có doanh thu ước chừng 5 tỉ USD (chưa kể giá trị của hàng xách tay, hàng nhập lậu chẳng thể xác định). Nhưng nói chung, phân khúc phân phối lẻ thuốc tây ở Việt Nam đang bị phân mảnh ở diện tích cửa hàng nhỏ của hộ kinh doanh cá thể. Theo tài liệu từ nhiều cửa hàng kinh doanh thuốc tây, sắp tới sẽ có nhiều cửa hàng nhỏ lẻ sáp nhập có nhau để trở thành chuỗi, các cơ quan quản lý dễ quản lý về thuế, chất lượng thuốc, lý do thuốc…
Bà Linh Anh, chủ 1 tiệm thuốc tây trên các con phố số 8, Gò Vấp, TP.HCM, cho biết, kinh doanh thuốc tây giai đoạn này chỉ đủ “lấy công làm lời”. Theo tính toán của bà Anh, kinh phí cho 1 tiệm thuốc tây ở khu vực ngoại thành như Gò Vấp, mỗi tháng dao động 10 triệu đồng, bao gồm: thuê bằng dược sĩ đại học – 6 triệu đồng, thuê mặt bằng – 3 triệu đồng, thuế khoán/tháng – 435.000 đồng, thuế môn bài/tháng – 70.000 đồng, kinh phí điện nước… “Nếu thuê thêm dược sĩ trung học phân phối hàng có mức thu nhập từ 4 – 5 triệu đồng, mỗi tháng tôi chỉ kiếm được dao động 6 – 7 triệu đồng. Lấy công làm lời là vậy. phân phối thuốc tây bây giờ khó sống”, bà Linh Anh diễn giải. Theo lời chủ tiệm này, từ khi nhà thuốc Minh Châu mở điểm trên giao lộ Thống Nhất – các con phố số 8, doanh thu cửa hàng giảm mạnh. Đã có chủ tiệm thuốc tây gần đấy rao “sang tiệm”.
Từ thành công của mô hình phân phối lẻ điện máy, các nhà phân phối lẻ và cá nhân như bà Điệp, có thể nhìn thấy con các con phố thành công ở trước mặt, là nguồn tăng doanh thu ở miếng phân phốih còn bị “chia năm xẻ bảy”…, nhưng theo lời của 1 trưởng khoa dược ở 1 trung tâm y tế lớn: “Kinh doanh thuốc tây có lời đấy, giá phân phối gấp 5 – 7 lần giá mua, nhất là khi phân phối theo liều, nhưng đấy là lĩnh vực cực kỳ nhạy cảm. Đó là câu chuyện của thuế, của thuốc giả và của cả thu nhập tâm”. Nhiều nhà thuốc tây nói có Thế Giới Tiếp Thị rằng, thuốc giả đến từ Trung Quốc càng ngày càng nhiều trên phân khúc, còn thực phẩm tính năng đã qua thời “ai cũng tin”…
Tìm hiểu thêm tài liệu dự án canhosunwahpearl.edu.vn