Năm 1677, kĩ sư người Pháp Le Lamar đã nghiên cứu kỹ ý tưởng đào kênh của vua Siam, Narai tại nơi hẹp nhất của eo đất để thông hai biển Andaman và bờ vịnh Thái Lan. Tuy nhiên, kỹ thuật lúc này chưa phát triển mạnh mẽ để hiện thực hóa dự án mang tên “kênh đào Kra”.Khoảng nửa cuối thập niên 1800, Ferdinand de Lesseps – đại diện nhà thầu xây dựng kênh đào Suez đến thăm eo đất Kra và thể hiện ngỏ ý trợ giúp triển khai siêu dự án kênh đào này thành hiện thực.Tuy nhiên, người này quan ngại nếu Kra chính thức triển khai thì sức ép về doanh thu mà cảng trung chuyển tại xứ sở sư tử vàng Singapore (tại eo biển Malacca giữa bán đảo Malaysia và đảo Sumatra) thu về hàng tỉ USD mỗi năm bị ảnh hưởng đáng kể. Ông đã kêu gọi thỏa hiệp, thống nhất với Thái Lan không đào kênh bất kỳ trải qua eo đất hẹp thuộc chủ quyền Châu Á hồi năm 1897.Sau một thời gian tạm lắng, khủng hoảng tài chính Châu Á vào cuối những năm 1990 khiến mối quan tâm đến kênh đào này hồi sinh. Quỹ cơ sở hạ tầng toàn cầu (GIF) của Nhật Bản tiến hành nghiên cứu khả thi, trong đó ước tính chi phí 20 tỉ USD để xây kênh đào dài 50km qua eo đất Kra.
Theo một vài nguồn tin, vào năm 1973, nhóm các quốc gia Mỹ, Pháp, Nhật Bản và Thái Lan thỏa thuận dùng bom nguyên tử để đào kênh qua đây, nhưng lên kế hoạch không thành công.
Vào năm 2005, tờ Washington Post tiết lộ Trung Quốc muốn góp vốn để xây dựng kênh Kra nhằm tạo tầm quan trọng trong khu vực. Theo giới thạo tin, kênh đào Kra là “bệ phóng” để Trung Quốc hiện thực hóa đồ án “con đường tơ lụa” khổng lồ mà cường quốc này thai nghén đã lâu.
Thậm chí trong nhiệm kỳ của cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra (2001 – 2006), dự án kênh đào Kra một lần nữa được nêu tên. Đến thời Thủ tướng Yingluck Shinawatra, kênh đào này vẫn tiếp tục được nhắc đến.
Được biết, tháng 5/2015, đại diện Trung Quốc và Thái Lan đã ký Biên bản ghi nhớ về việc xây dựng Kra Isthmus Canal với tổng mức vốn đầu tư dự kiến khoảng gần 30 tỉ USD. Dù đã nhiều lần bị đưa vào diện dự án “treo”, nhưng kênh đào Kra vẫn chứng minh tiềm năng phục vụ kinh tế – quốc phòng cho về sau khi thường xuyên trở thành miếng bánh “béo bở” hút các quốc gia tranh giành quyền sở hữu kéo dài suốt 3 thế kỷ qua.
Quy mô dự án kênh đào Kra Là dự án còn nằm trong giấy tờ có quy mô lớn nhất Châu Á, kênh đào Kra (còn gọi là Thai Canal hay Kra Isthmus Canal ) là dự án nối kết Biển Đông (Thái Bình Dương) với biển Andaman (Ấn Độ Dương) chạy qua eo biển hẹp ở miền Nam Thái Lan. Điểm đầu kênh xuất phát điểm từ tỉnh Satun (vịnh Amadan) và điểm cuối kết thúc ở Songkhla (vịnh Thái Lan). Phần phía Đông của eo đất Kra thuộc Thái Lan , có tầm nhìn hướng thẳng vịnh Thái; phía Tây thuộc Myanma và hướng điểm nhìn trực diện biển Andaman.
Eo biển này là một dải đất hẹp chạy dài theo hướng Bắc – Nam, nối bán đảo Malay với lục địa châu Á, có tổng chiều dài khoảng 1.000km (600 miles), lộ giới hẹp (chỗ hẹp nhất chưa tới 2,5km).
Kênh đào Kra có chiều dài 102km, tọa lạc ngay độ sâu 33m, cho phép tàu trọng tải 500.000 tấn qua lại theo hai làn với tốc độ 7knot (tốc độ hành trình tiêu chuẩn quốc tế).
Một tổ chức phi chính phủ Thái Lan ước tính quốc gia này sẽ sở hữu được khoảng 120 tỉ baht/năm (khoảng 3,6 tỉ USD) từ kênh đào này. Một số phân tích khác nhận định rằng kênh đào Thai Canal rất có thể giúp Thái Lan trở thành một TTTM và tài chính mới của khu vực trong cả khi chỉ mất 1/4 số tàu trải qua eo biển Malacca chuyển sang tiến trình kênh Kra.
Dự kiến Cty Đầu tư và Phát triển Hạ tầng Kra Trung Quốc – Thái Lan là đơn vị đầu tư dự án Kra Isthmus Canal. Khi hoàn thành, Thai Canal sẽ là tuyến đường biển huyết mạch nối giữa châu Á, Trung Đông và châu Âu, trở thành kênh đào Châu Á có quy mô lớn nhất từ trước đến nay.
Xem thêm thông tin:
Tiến độ triển khai kênh đào Kra 2020
Người Thái hy vọng sự ra đời của kênh đào Kra sẽ tạo nên tiền đề đưa quốc gia này trở thành nơi có tuyến đường biển lớn nhất toàn cầu chạy qua. Và kênh đào này không chỉ xúc tiến kinh tế miền Nam tiến triển tích cực rõ rệt mà còn tạo đà tăng trưởng khả quan cho tổng thể nền kinh tế thị trường Thái Lan.
Dự kiến, tiến độ thi công dự án kênh đào Kra mất khoảng 10 năm xây dựng, với tổng mức đầu tư lên đến 28 tỉ USD. Giả sử tiến hành những công nghệ mới nhất, thời gian hoàn tất rất có thể sẽ rút ngắn xuống còn 7 năm, nhưng kinh phí tăng thêm khoảng 36 tỉ USD.
Hiện Kra Isthmus Canal vẫn không được triển khai, nhưng dự án còn trong giấy tờ này vẫn kì vọng một mai sau rạng rỡ nếu đưa vào hoạt động chính thức đáp ứng khả năng đi lại vận chuyển hàng hóa bằng đường biển thuận tiện, dễ dàng và tiết kiệm thời gian hơn.
Lợi ích từ việc hình thành kênh đào Kra Dự kiến hải trình vận chuyển hàng hóa các tàu thuyền đi từ Ấn Độ Dương tới Biển Đông trải qua kênh đào Kra rút ngắn đến khoảng 1.200km so với tuyến hải trình trải qua eo biển Malacca, tức tiết kiệm tương đương 72 giờ lưu thông trên biển.
Được ví là kênh đào Suez hay Panama của Châu Á, ước tính trung bình một tàu cỡ lớn rất có thể tiết kiệm đến hơn 350.000 USD kinh phí vận hành nếu băng qua kênh đào Kra. Trong tương lai, kênh Kra sẽ trở thành trục hàng hải của những nước Đông Nam Á từ Tây sang Đông và ngược lại.
Kra lan tỏa tầm quan trọng đến Việt Nam
Kra Isthmus Canal (kênh đào Kra) dự kiến đi vào hoạt động sẽ mang lại quyền lợi nhất định cho vùng bờ biển Việt Nam, đặc trưng là Phú Quốc
Khi kênh đào Kra đi vào hoạt động sẽ tạo nên một hành lang sầm uất góp phần nâng cao giá trị của biển Đông. Trong số đó đường bờ biển khu vực Đồng Bằng Sông Cửu Long, mà vị trí trung tâm là huyện đảo Phú Quốc thuộc tỉnh Kiên Giang được hưởng lợi lớn nhất từ dự án kênh đào Kra.
Với vị trí địa lý cận kế đường hải lưu quốc tế, Phú Quốc hoàn toàn có triển vọng trở thành một trạm dừng chân quốc tế thu hút tàu bè nước bạn trải qua kênh đào Kra ghé đến trao đổi hàng hóa và hội tụ khách du lịch đổ về. Điều này là tín hiệu tốt dành cho những “ông lớn BĐS” muốn đổ vốn vào thị trường BĐS tại thị trường Nam đảo Phú Quốc.
Nói cách khác đường hàng hải viễn duyên sẽ chuyển dịch từ phía Đông sang phía Tây biển Đông. Trong một mai sau không xa khi kênh Kra chính thức đi vào hoạt động, đảo ngọc Phú Quốc sẽ trở thành một vùng kinh tế đặc biệt, không riêng gì lĩnh vực vận tải biển mà kéo theo sự thay đổi tích cực các ngành dịch vụ vận tải, kho bãi, dịch vụ du lịch,…
Tóm lại, kênh đào Kra là tiềm năng thúc đảo ngọc đạt đến cực tăng trưởng vô hạn. Vốn sở hữu ưu thế vị trí địa lý đắc địa và nền kinh tế thị trường biển đảo phát triển sẵn có, Phú Quốc sẽ sớm trở thành một Singapore thứ nhì của châu Á.