TS. Nguyễn Trí Hiếu: Cho phá sản cá nhân sẽ giảm nợ xấu trong vay tiêu dùng

Để cắt giảm thấp nhất rủi ro về nợ xấu trong vay tiêu dùng, Chính phủ nên nghĩ đến chuyện cho phép cá nhân phá sản cũng như có hệ thống chấm điểm tín dụng cá nhân.

ts. nguyen tri hieu: cho pha san ca nhan se giam no xau trong vay tieu dung hinh anh 1

Theo chuyên gia tài chính Nguyễn Trí Hiếu, cho dù các công ty tài chính làm tốt công việc đòi nợ đến đâu, thì rủi ro nợ xấu trong lĩnh vực vay tiêu dùng cá nhân vẫn vô cộng cao, do tốc độ tăng trưởng ở phân khúc này cao hơn nhiều so có tăng trưởng lương.

Muốn cắt giảm thấp nhất các tác động xấu của việc bùng nổ cho vay tiêu dùng đến nền kinh tế, Việt Nam nên làm theo các giải pháp mà các nước hiện đại đã sử dụng như cá nhân cũng được phép tuyên bố phá sản như công ty hay thành lập hệ thống chấm điểm tín dụng cá nhân.

Ông phân tách thế nào về sự bùng nổ của phân khúc vay tiêu dùng Việt Nam trong thời gian gần đây?

– Đúng là cho vay tiêu dùng đang bùng nổ trong vài năm gần đây. Trước đây, theo tập quán tiêu dùng, người Việt chỉ tiêu dùng từ tiền tiết kiệm, từ lương. Chứ ít ai đi vay để tiêu dùng cả, có bao nhiêu xài bấy nhiêu. Ngày nay ngược lại.

Thứ hai, nhu cầu cuộc sống càng ngày càng nhiều, có nhiều nhu cầu phát sinh ra từ công nghệ hiện đại. Ngày xưa, 1 người thường chỉ cần 1 chiếc xe gắn máy, tiền đổ xăng và sinh hoạt mỗi ngày. Ngày nay, ngoài xe gắn máy, người ta còn muốn tel thông minh, xe phải tốt, nhu cầu nhà ở cũng như vấn đề ăn mặc, sinh hoạt tăng lên… trong khi lương vẫn còn thấp.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc từng chia sẻ, lương bình quân giai đoạn này của Việt Nam chỉ ở vào mức 2.300 USD/người, thấp rất nhiều so có các nước chung quanh.

Thu nhập bình quân thấp, nhu cầu tăng, thì dĩ nhiên phải chạy ra ngoài vay nợ. Nên chẳng có gì lạ khi vay tiêu bùng nổ. Vay tiêu dùng có hàm nghĩa, xài trước trả sau, dùng lương trong tương lai để trả cho kinh phí giai đoạn này.

Theo tôi, nhu cầu này trong tương lai còn sẽ tăng tốc rất kinh khủng, mức độ tăng không đi ngang mà càng ngày càng cao hơn, có thể hơn cả 20%.

Ông có thể cho biết lợi và hại của bùng nổ của vay tiêu dùng lên cuộc sống cũng như kinh tế Việt Nam?

– Mặt lợi là, vay tiêu dùng giúp nâng cao cuộc sống vật chất lẫn tinh thần cho người dân, bằng cách cho phép họ lấy lương trong tương lai, chi tiêu cho nhu cầu giai đoạn này, từ đây kích cầu tiêu dùng.

Mặt hại là sự rủi ro không trả được nợ, giả dụ lương của mình không ổn định. Đó là hiện tượng xảy không ngừng nghỉ ở Mỹ, khi có rất nhiều người phá sản, do nợ nần ngập đầu và chẳng thể trả được nợ.

Người Mỹ có 1 câu rất hay: Bạn muốn ăn ngon hay ngủ ngon? Nếu muốn ăn ngon, thường thì KH buộc phải đi vay và KH gần như phải trả nợ cho ngân hàng cũng như các công ty tài chính trong suốt cuộc đời, hiếm có thể ngủ ngon. Ngược lại, nếu muốn ngủ ngon do lưng không đeo nợ nần, KH chỉ cần không mượn tiền, nhưng như thế sẽ không được tiêu xài tha hồ.

Ngoài ra, người đi vay thường không kiểm soát được hiện trạng nợ nần của mình. Nếu mình không bao giờ đi vay, sẽ giữ được nguyên trạng thái bình lặng, kỷ luật tài chính, có nhiêu xài nhiêu. Nhưng khi chúng ta đã đi vay rồi, sẽ tạo nên thói quen xấu, thiếu là sẽ đi vay. Mới đầu vay ít, sau đây vay nhiều, trở thành nghiện vay và mất kiểm soát.

Nhu cầu tăng lên nhiều như thế, nếu GDP của mình chỉ tăng độ dao động 6 – 7% trong 10 năm tới, tức là khả năng trả nợ của 1 người cũng tầm mức đây. Việc tăng tốc của vay tiêu dùng cao hơn nhiều so có cái tăng trưởng lương sẽ rất nguy hiểm.

Cho dù các công ty tài chính có hệ thống thu hồi nợ tốt đến đây, thì có hiện trạng lương tăng trường không theo kịp nhu cầu vay tiêu dùng, mức độ rủi ro nợ xấu là sẽ vô cộng cao.

Vậy chúng ta có cách gì để hạn chế rủi ro nợ xấu có hiện trạng vay tiêu dùng sẽ trở thành 1 thói quen phổ biến của người Việt Nam trong tương lai?

– Tôi đã nhiều lần kiến nghị có Ngân hàng Nhà nước và Bộ Tài chính và cả Chính phủ rằng: Việt Nam nên cho phép cá nhân phá sản cũng như có hệ thống chấm điểm tín dụng cá nhân.

Phá sản cá nhân là sao, thưa ông?

– Hiện ở, ở Việt Nam, không có phá sản cá nhân. Anh không trả nợ, cứ chây ì ra, rồi thôi. Không trả nợ ngân hàng thì cũng huề cả làng! Anh đi xin việc cũng chẳng có gì gặp khó, anh vay tiền chỗ khác cũng không sao. Ít người có lưu giữ được tài liệu anh không có khả năng trả nợ. Trong danh sách KH, có các người chết rồi, chôn rồi, vẫn còn nằm trong danh sách mắc nợ của ngân hàng.

Ở nước ngoài thế này, khi KH vay nợ ngân hàng, KH nhận ra không có khả năng trả được nợ, sẽ tuyên bố phá sản và ngân hàng sẽ đưa KH ra tòa. Mà trước khi ra tòa, tòa sẽ tịch biên tài sản của KH.

Tòa án sẽ tham khảo tài sản của KH, tòa nói: Vì KH có gia đình, tôi cho phép cô giữ 1 căn nhà và 1 cái xe để đi, toàn bộ các tài sản còn lại sẽ trả lại cho tòa án, tòa án sẽ thanh lý và trả lại cho ngân hàng. Tất cả tài sản đây đủ số tiền trả nợ thì tốt, có bao nhiêu ngân hàng nhận bấy nhiêu. Sau khi thanh lý xong, KH được ngân hàng xí xóa nợ nần.

Nếu KH nghĩ, vậy chắc ai cũng thích tuyên bố phá sản sẽ nhầm to. Bởi, sự việc này sẽ khiến cuộc sống sau này của KH rất khốn khổ. Chuyện phá sản sẽ nằm trong lịch sử tài chính của KH 10 năm. Trong 10 năm đây, KH rất khó để vay tiền ngân hàng hay các công ty tài chính, ngay cả vấn đề xin việc làm cũng gặp khó. Các công ty phân tách rất thấp các người đã từng phá sản.

Vậy thế nào là hệ thống chấm điểm tín dụng cá nhân?

– Ở bên Mỹ, mỗi người có điểm tín dụng cá nhân riêng, có thang điểm từ 400 – 800 điểm, do 1 số công ty xếp hạng tín dụng cá nhân ra mắt. Những công ty đây sẽ dùng 1 số chỉ tiêu là công ăn việc làm, tuổi, có án hay không, đã từng tuyên bố phá sản hay chưa, lịch sử trả nợ… để chấm điểm.

Tất cả các công ty tín dụng và ngân hàng sẽ gửi các tài liệu mình có cho các công ty phân tách trung gian, sau đây họ nhận lại kết quả, rồi chọn lọc khả năng và định mức cho vay đối có từng cá nhân, cũng như đo lường trước được khả năng trả nợ.

Ví dụ, nếu KH được chấm từ 700 – 800 điểm thì vay gì/ở đâu cộng được, vay tiện lợi song lãi suất sẽ cao. Từ 600 – 700 điểm, khó vay hơn chút và lãi suất không cao. Từ 400 – 500 điểm, chẳng thể vay được.

Tìm hiểu thêm tài liệu dự án canhosunwahpearl.edu.vn

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

0913.756.339
0913.756.339