(Canhosunwahpearl.edu.vn) Câu chuyện tranh đua trong ngành điện ảnh, mà cụ thể là câu chuyện công ty CGV có thể hiện kinh doanh trái phép và chèn ép công ty Việt đã được đưa ra làm ví dụ để trao đổi về luật tranh đua sửa đổi được bộ Công thương trình và Quốc hội sẽ thông qua vào kỳ họp này.
Hôm nay, ngày 15.11, kỳ họp thứ 4, Quốc hội khoá XIV trao đổi ở hội trường về dự thảo Luật Cạnh tranh sửa đổi và nhiều đại biểu đã bức xúc về câu chuyện công ty CGV vi phạm luật tranh đua khi ép 1 số công ty Việt về mật độ ăn chia khi chiếu phim Việt ở hệ thống rạp của họ.
Doanh nghiệp Việt bị chèn ép ngay trên sân khấu nhà
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Sỹ Cương, đoàn Ninh Thuận, cho biết Khoản 1 Điều 20 của Luật Cạnh tranh năm 2004 quy định: Các công ty tập trung kinh tế có thị phần kết hợp từ 30% đến 50% trên phân khúc liên quan thì đại diện hợp pháp của công ty phải thông báo cho cơ quan quản lý tranh đua trước khi ứng dụng tập trung kinh tế.
Đại biểu Cương nêu sự việc mấy ngày vừa qua truyền hình Việt Nam cũng như báo chí đồng loạt có bài về công ty CGV có thể hiện kinh doanh trái phép và chèn ép công ty Việt.
“Ở đây tôi chỉ có phân tách ở khía cạnh tranh đua không lành mạnh. Chúng ta biết công nghiệp điện ảnh được cấu thành bởi 3 công đoạn từ sản xuất, phát hành tới rạp chiếu. Những năm gần đây số lượng phim của Việt Nam sản xuất cũng tăng đáng kể, chiếm thị phần dao động 30%, còn lại đều là phim ngoại.
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Sỹ Cương (Ảnh Đàm Duy)
Hai công ty có thị đa số nhất về rạp chiếu phim và nắm đầu ra của công nghiệp điện ảnh Việt Nam GĐ này là 2 công ty nước ngoài là CGV chiếm 43%, Lotte chiếm 20% thị phần. Đặc biệt, công ty CGV nắm tới 80% quyền có dù Luật Điện ảnh chỉ cho phép công ty nước ngoài chỉ nắm giữ không quá 51%”, đại biểu Cương đề dẫn.
Năm 2016, 8 công ty điện ảnh của Việt Nam gửi thư cầu cứu lên 1 số cơ quan công dụng vì bị CGV chèn ép về mật độ ăn chia quá thấp cho phim Việt. Sự việc đẩy lên đến đỉnh điểm có việc CGV từ chối phát hành 1 bộ phim Việt vì không đồng ý mật độ ăn chia như phim ngoại.
Điều đây đã gióng lên 1 hồi chuông cảnh tỉnh là 1 số nhà làm phim Việt Nam không dễ đưa phim mình ra rạp nếu 1 số chủ rạp nước ngoài không theo sự áp đặt và điều kiện chủ rạp nước ngoài đưa ra, điều đây khiến nhiều nhà làm phim và dư luật rất bất bình. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã đề nghị CGV đàm phán có 8 nhà sản xuất phim và phát hành phim ở trong nước để giải quyết mâu thuẫn qua hình thức thương lượng.
“Tuy nhiên, theo tôi biết CGV đã kiên quyết đề nghị 1 số công ty trong nước cộng thống nhất và ký vào 1 bản đề xuất về mật độ ăn chia của CGV để CGV tham khảo. Nếu làm bởi thế thì 1 số công ty Việt lại vi phạm Luật Cạnh tranh hiện hành”, đại biểu Cương phân tách.
Tại khoản 1 Điều 26 của Luật Cạnh tranh năm 2004 quy định về tiêu chí xác định công ty Việt có thị phần 30% phân khúc có liên quan là 1 quy định bất hợp lý. Vì trong trường hợp này phân khúc tồn ở 1 công ty khác là CGV chiếm hơn 40% rạp chiếu và dao động 60% phát hành thì nhóm công ty Việt có thị phần 30% chẳng thể coi là công ty có địa điểm thống lĩnh phân khúc được.
“Có nghĩa là 1 số công ty Việt có kết hợp cộng có nhau thành 1 bó đũa để đàm phán thay vì đơn lẻ nhưng cấu thành 30% thị phần dù không thống lĩnh phân khúc vẫn là sai luật. Do vậy, tiêu chí này phải được sửa đổi ở trong luật là “có thị đa số nhất nhưng không thấp hơn 30% phân khúc có liên quan” để chắc chắn nghiêm ngặt và thích hợp có thực ở”, đại biểu Cương đề nghị.
Cần hỗ trợ đặc biệt cho ngành điện ảnh
Việc sửa đổi Luật Cạnh tranh bên cạnh 1 số trường hợp miễn trừ theo vụ việc, tôi đề xuất luật cần có các bổ sung miễn trừ theo ngành, điều đây cho phép cơ quan có thẩm quyền ứng dụng 1 số 1 sốh thức điều tiết tranh đua. Riêng đối có 1 số ngành, lĩnh vực đặc biệt như văn hóa, điện ảnh và 1 số ngành nhạy cảm thì đây là các ngành cần có sự hỗ trợ đặc biệt trong GĐ GĐ này.
Đại biểu Cương nói thêm, 1 số công ty điện ảnh nước ngoài nắm giữ thị phần chi phối có thể dẫn đến hạn chế tranh đua, đẩy công ty điện ảnh nhỏ bé của Việt Nam tới chỗ phá sản.
“Nếu 1 số công ty Việt Nam để mất hệ thống rạp thì sẽ khó đưa 1 số bộ phim do Việt Nam sản xuất đến có khán giả, có nghĩa là nếu như không có hệ thống rạp của Việt Nam thì ngay phim Việt sẽ không được công chiếu ở Việt Nam”, đại biểu Cương cho biết.
Theo đại biểu Cương, ví dụ trên đây cho thấy việc sửa đổi Luật Cạnh tranh phải tạo ra các quy định mới và rõ ràng hữu hiệu để nhà nước có thể có căn cứ điều tra, xử lý các vụ việc tranh đua, kiểm soát tập trung kinh tế, khắc phục hiện trạng bỏ lọt hay khó chứng minh hành vi vi phạm của công ty.
“Nhân đây tôi đề nghị Chính phủ, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tham khảo và xử lý vụ việc của công ty CGV mà báo chí đã nêu”, đại biểu Cương đề nghị.
Về vấn đề này, đại biểu Quốc hội Nguyễn Đức Kiên, đoàn Sóc Trăng, cho rằng Luật Cạnh tranh cần phải mở rộng hơn 1 số lĩnh vực có liên quan đến kinh tế chứ không chỉ kinh tế. Vì trong tình hình GĐ này văn hóa cũng là 1 lĩnh vực tạo ra lợi nhuận về kinh tế rất lớn.
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Đức Kiên, đoàn Sóc Trăng (Ảnh: Quốc hội)
“Tôi chia sẻ phát biểu của đại biểu Nguyễn Sỹ Cương lấy ví dụ về hệ thống phát hành phim trong thời gian vừa qua ở Việt Nam để làm minh chứng cho lĩnh vực văn hóa. Tôi kiến nghị Chương V về tập trung kinh tế phải bổ sung thêm mục nữa về 1 số lĩnh vực liên quan”, đại biểu Kiên đề nghị.
Đại biểu Kiên phân tách: Nếu chúng ta nhớ lại khi Hàn Quốc công chiếu bộ phim “Oldboy” năm 2016, cựu Tổng thống Hàn Quốc Kim Young-Sam có lời tuyên bố về giá trị kinh tế của bộ phim rất nổi tiếng. Ông phân tách bộ phim này giá trị bằng 1,5 triệu xe hơi Huyndai Sotana.
“Chúng ta thấy tác động của kinh tế thông qua 1 số lĩnh vực văn hóa là rất lớn, vì vậy tôi đề nghị Ban soạn thảo bổ sung thêm 1 mục nữa trong phần tập trung kinh tế”, đại biểu Kiên đề nghị.
Đối có Chương IV, về địa điểm thống lĩnh phân khúc, lạm dụng địa điểm độc quyền. đại biểu Kiên lấy 1 minh chứng trong lĩnh vực văn hóa. Ví dụ như trong lĩnh vực phim từ khâu sản xuất, phát hành, chiếu bóng và đến rạp thì cả 4 khâu đây tạo ra lợi nhuận của 1 bộ phim.
“Nhưng nếu chúng ta chỉ tham khảo trong 1 lĩnh vực về rạp chiếu hoặc phát hành phim thì chúng ta chưa thấy được địa điểm chiếm lĩnh độc quyền của 1 công ty. Vì thế bởi thế khi tham khảo phân tách công ty độc quyền hay không thì chúng ta cần phải tham khảo cả trong chuỗi giá trị của sản phẩm đây thì mới thích hợp”, đại biểu Kiên đề nghị.
Tìm hiểu thêm tài liệu dự án canhosunwahpearl.edu.vn
Bài viết liên quan
